Σακχαρώδης Δαβήτης και θερμοκρασία

Σακχαρώδης Δαβήτης και θερμοκρασία

Δευτέρα, 25/03/2024 - 11:56

Ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

 

Οι ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες -όλο και πιο συχνές λόγω της κλιματικής αλλαγής- είναι γνωστό ότι επιδεινώνουν τα χρόνια νοσήματα όπως καρδιαγγειακές, αναπνευστικές και εγκεφαλικές παθήσεις. Τώρα, μια μελέτη με σχεδόν 3 εκατομμύρια γεωγραφικά διαφορετικούς ασθενείς προσθέτει και τον διαβήτη τύπου 2 στη λίστα των επηρεαζόμενων νόσων.

Η θερμορυθμιστική απόκριση συχνά διαταράσσεται σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με διαβήτη, καθιστώντας τους ευάλωτους στην υπερβολική ζέστη ή το κρύο.

Δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες για τη σχέση μεταξύ ακραίων θερμοκρασιών και Σακχαρώδη Διαβήτη. Κυρίως έχει μελετηθεί η επίδραση των υψηλών θερμοκρασιών, όπως π.χ. το τι συμβαίνει τους καλοκαιρινούς μήνες, σε διαβητικούς.

«Τόσο ο ζεστός όσο και ο κρύος καιρός καθιστούν δύσκολη τη διατήρηση μιας σχετικά σταθερής τιμής γλυκόζης στο αίμα και αυξάνουν τις καρδιαγγειακές επιπλοκές», αναφέρει ο κ. Αντώνιος Π. Λέπουρας Ειδικός Παθολόγος - Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής - Διαβητολογικής Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General και συνεχίζει:
«Η υπερβολική ζέστη επιδρώντας αρνητικά στα αιμοφόρα αγγεία και το νευρικό σύστημα, θέτει τους ανθρώπους σε κίνδυνο για μειωμένη ενδοκάρδια παροχή αίματος και αρρυθμία. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι, ο διαβήτης βλάπτει την θερμορυθμιστική ικανότητα του σώματος να διαχέει την υπερβολική θερμότητα μέσω της εφίδρωσης, οδηγώντας σε υπερθέρμανση. Αυτό πιθανότατα οφείλεται και στην αφυδάτωση που προκαλείται, αλλά θα μπορεί επίσης να σχετίζεται και με διεσταλμένα αιμοφόρα αγγεία στο δέρμα, που μειώνουν τη ροή του αίματος στην καρδιά.

Το κρύο με τη σειρά του είναι από μόνο του στρεσογόνος παράγοντας για την καρδιά, που επιβάλει την αύξηση της παροχής αίματος ώστε να αυξήσει καύσεις για να επιτύχει θερμορύθμιση, αποτελώντας ένα έντονο τεστ κοπώσεως και αυξάνοντας τους κινδύνους επιπλοκών για τη “διαβητική” καρδιά. Ένα άλλο πρόβλημα για τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που εξαρτώνται από την ινσουλίνη είναι ότι η αυξημένη ροή αίματος που προκύπτει από την ξηρή ανταλλαγή θερμότητας με το περιβάλλον, προκαλεί την ταχύτερη κατανομή της ινσουλίνης σε όλο το σώμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Επιπλέον, η ζέστη συχνά μειώνει την όρεξη, η οποία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε χαμηλό σάκχαρο στο αίμα. Αντίθετα το υπερβολικό κρύο μειώνοντας την αιματική κυκλοφορία μπορεί να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία με ακολουθούμενη απορρύθμιση του διαβήτη» προσθέτει.

Τι συμβαίνει με τις υψηλές θερμοκρασίες;

Τα άτομα με διαβήτη αντιδρούν πιο αργά και πιο αδύναμα στη θερμότητα από εκείνα με υγιή μεταβολισμό. «Αυτό συμβαίνει επειδή η φυσιολογική τους ικανότητα να προσαρμόζονται στη θερμότητα μπορεί να μειωθεί και να λειτουργήσει με περιορισμένο τρόπο. Ο λόγος για αυτό είναι η μειωμένη δραστηριότητα των οδών του συμπαθητικού συστήματος που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση των ιδρωτοποιών αδένων και των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη απορρόφηση της ινσουλίνης οδηγώντας σε παράδοξα αυξημένες τιμές γλυκόζης στο αίμα.

Το κύριο αίτιο είναι η εξασθένηση της ανταλλαγής θερμότητας μέσω της εφίδρωσης και η ξηρή ανταλλαγή θερμότητας μέσω του δέρματος, η οποία διαχέει τη θερμότητα μέσω της διαστολής των αιμοφόρων αγγείων στην περιφέρεια.

Η βλάβη των περιφερικών νεύρων (περιφερική νευροπάθεια) αλλά και η σοβαρή παχυσαρκία μειώνουν περαιτέρω την ικανότητα προσαρμογής στη θερμότητα αλλά και στο ψύχος. Η παχυσαρκία επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα του σώματος να διαχέει τη θερμότητα επειδή η επιφάνεια του σώματος έχει γίνει μικρότερη σε σχέση με το σωματικό βάρος. Επίσης, η διάχυση θερμότητας μέσω του λιπώδους ιστού είναι πιο αργή από ότι μέσω του μυϊκού ιστού. Παράλληλα στη ζέστη σε αντίθεση με το κρύο, αυξάνεται η παροχή αίματος στην περιφέρεια επιταχύνοντας την ταχύτητα απορρόφησης της ινσουλίνης, αυξάνοντας έτσι επιπλέον τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.

Επιπροσθέτως, το θερμικό στρες μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος στο ήπαρ και ως εκ τούτου να επιβραδύνει την ικανότητα του ήπατος να μετατρέπει ορισμένα φάρμακα από την ενεργή σε ανενεργή μορφή τους. Η δράση ενός ισχυρού υπογλυκαιμικού φαρμάκου στον οργανισμό, όπως η ινσουλίνη, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισχυρότερα από τα προβλεπόμενα αποτελέσματα στις τιμές της γλυκόζης (υπογλυκαιμία)» τονίζει ο ειδικός.

Τι γίνεται με το κρύο;

«Ο κρύος καιρός μπορεί να είναι εξίσου κακός με τη ζέστη για ορισμένα αποτελέσματα διαβήτη. Επιδημιολογικές μελέτες σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 έδειξαν φτωχότερο έλεγχο της γλυκόζης (δηλαδή υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης) κατά τους χειμερινούς μήνες. Εκτός από αυτήν καθαυτή την επίδραση του κρύου στη μεταβολική και θερμορυθμιστική ικανότητα του σώματος των ατόμων με διαβήτη, μερικές άλλες αιτίες μπορεί να είναι οι αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι διατροφικές συνήθειες, η κατανάλωση υγρών, η ικανότητα αναζήτησης ιατρικής περίθαλψης και οι ψυχοκοινωνικοί στρεσογόνοι παράγοντες.

Το κρύο προκαλώντας αγγειοσύσπαση στα περιφερικά αγγεία, μειώνει την απορρόφηση και ως εκ τούτου τη δραστικότητα της ινσουλίνης, οδηγώντας σε ανεξήγητη αύξηση της γλυκόζης με απορρύθμιση του διαβήτη, αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών» επισημαίνει ο κ. Λεπουρας.

Ακραίες καιρικές θερμοκρασίες και οι μελέτες για τα άτομα με Διαβήτη

Μια πιλοτική έρευνα, που διεξήχθη από το Penn και τους συνεργάτες, του Penn's Perelman School of Medicine, υποδηλώνει ότι οι πολύ υψηλές ή χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες αυξάνουν την εμφάνιση τριών δυνητικά απειλητικών για τη ζωή καταστάσεων για τους ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2, όπως: σοβαρή υπογλυκαιμία (χαμηλό σάκχαρο αίματος), διαβητική κετοξέωση (υπερβολικά όξινο αίμα) και αιφνίδια καρδιακή ανακοπή/κοιλιακή αρρυθμία (απότομη απώλεια της καρδιακής λειτουργίας/πολύ γρήγορος καρδιακός ρυθμός).

Η μελέτη τους, «Κλιματική αλλαγή και ακραία θερμοκρασία περιβάλλοντος: Συσχέτιση με σοβαρή υπογλυκαιμία, διαβητική κετοξέωση και αιφνίδια καρδιακή ανακοπή/κοιλιακή αρρυθμία σε άτομα με διαβήτη τύπου 2», εμφανίζεται στο Diabetes Care Ιανουάριος 2024.

Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι, ο διαβήτης τύπου 2 είναι πιο δύσκολο να ρυθμισθεί σε ακραίες θερμοκρασίες. Η ομάδα διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια περίπου δύο ετών, τα άτομα της μελέτης παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά υπογλυκαιμίας και ξαφνικής καρδιακής ανακοπής τόσο σε υψηλές (πάνω από 100 F/37.7 C) όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες (κάτω από 10 F/12.2 C) από ότι κατά τη διάρκεια πιο ήπιου καιρού. Με τη διαβητική κετοξέωση, η συχνότητα εμφάνισης αυξήθηκε όταν έπεφταν οι θερμοκρασίες, αλλά όχι όταν ανέβαιναν.

Σε μια άλλη μελέτη  που διεξήχθη από τον Aayush Visaria, Τμήμα Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Rutgers Robert Wood Johnson, New Brunswick, New Jersey, και συνεργάτες η οποία δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 7 Δεκεμβρίου 2023 Diabetes Care, οι ερευνητές αξιολόγησαν τη συσχέτιση μεταξύ της θερμότητας του περιβάλλοντος και του κινδύνου για υπογλυκαιμία σε περίπου 2 εκατομμύρια και περίπου 283.000 ασθενείς ηλικίας 65-100 ετών με διαβήτη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν, αντίστοιχα, που λάμβαναν ινσουλίνη:

  • Ως σοβαρό υπογλυκαιμικό συμβάν ορίστηκε η επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών ή μια απρογραμμάτιστη εισαγωγή σε νοσοκομείο για υπογλυκαιμία από την 1η Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023
  • Η χρήση φαρμάκων προσδιορίστηκε με τουλάχιστον μία συνταγογραφούμενη (σύστημα Medicaire), χορήγηση ινσουλίνης εντός 90 ημερών από το συμβάν του δείκτη
  • Ο μέσος δείκτης θερμότητας (HI), ένας συνδυασμός θερμοκρασίας περιβάλλοντος και έκθεσης σε υγρασία, υπολογίστηκε με ταχυδρομικό κώδικα και ομαδοποιήθηκε σε εκατοστημόρια: ≥ 99η, 95-98η, 85-94η, 76-84η, 25-74η και < 25η
  • Μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης συνολικά, 32.461 και 10.162 ηλικιωμένοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν, αντίστοιχα, παρουσίασαν υπογλυκαιμικό επεισόδιο
  • Ο κίνδυνος για ένα σοβαρό υπογλυκαιμικό επεισόδιο ήταν περίπου 40% υψηλότερος μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης όσο πιο υψηλή ήταν η θερμοκρασία και η υγρασία στο περιβάλλον, (≥ 99η)
  • Αντίθετα, τις ημέρες με χαμηλό HI (< 25ο εκατοστημόριο), ο κίνδυνος για υπογλυκαιμία μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης μειώθηκε
  • Δεν παρατηρήθηκαν ουσιαστικές διαφορές στον κίνδυνο για υπογλυκαιμικά συμβάντα και HI ανά κλιματική περιοχή σε καμία από τις χώρες, όπως μεταξύ των βορειοανατολικών και νοτιοδυτικών ΗΠΑ.

Στην πράξη: Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που θεραπεύονται ανεπαρκώς, σε υψηλές ακραίες θερμοκρασίες, μπορεί να απορρυθμιστούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο μαζί με το περιβαλλοντικό στρες να προκληθούν οξείες επιπλοκές. Επίσης, συνοδά δευτερογενή νοσήματα, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μπορεί να επιδεινωθούν σε υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες. Ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή που προκαλείται από τη θερμότητα αλλά και το ψύχος σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη είναι αυξημένος λόγω της κακής παροχής αίματος στην καρδιά.

Καλό να γνωρίζουμε ότι: Οι ακόλουθοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο μειωμένης ανοχής στις ακραίες θερμοκρασίες σε άτομα με διαβήτη:

  • Μεγάλη ηλικία
  • Μακροχρόνιος Σακχαρώδης Διαβήτης, ιδίως αν δεν είναι καλά ρυθμισμένος
  • Παχυσαρκία
  • Θεραπεία με ινσουλίνη
  • Συννοσηρότητες και συνοδά δευτερογενή νοσήματα

Γενικές - χρήσιμες οδηγίες για άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη

  • Πίνετε αρκετά υγρά: Το να πίνετε αρκετά υγρά είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Εξ ίσου σημαντική είναι και η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων, μη επεξεργασμένων ολικής άλεσης υδατανθράκων και πρωτεϊνών με χαμηλά λιπαρά, για ενέργεια και κάλυψη ηλεκτρολυτικών διαταραχών. Αυτή η συμβουλή ισχύει ιδιαίτερα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με διαβήτη. Συνιστάται τουλάχιστον 1,5-2,5 λίτρα την ημέρα, ιδανικά με τη μορφή νερού ή άλλων ροφημάτων χωρίς θερμίδες, όπως το τσάι χωρίς ζάχαρη. Τα ποτά με προσθήκη ζάχαρης και αλκοόλ πρέπει να αποφεύγονται. Σε περίπτωση συμπτωμάτων, όπως ζάλη ή κόπωση, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να αναζητήσουν αμέσως ιατρική βοήθεια
  • Αποθηκεύστε την ινσουλίνη σωστά: Όσοι χρειάζονται ινσουλίνη θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι έχουν επαρκή ποσότητα και ότι αποθηκεύεται σωστά στους 2 έως 10 βαθμούς. Η συσκευή τύπου πένας που χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή δεν πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασίες κάτω από 2 ή σε θερμοκρασίες που υπερβαίνουν τους 30 βαθμούς, δηλαδή όχι στην προεξοχή του παραθύρου ή σε άμεσο ηλιακό φως. Η ινσουλίνη είναι πολύ ευαίσθητη στις υψηλές θερμοκρασίες και γίνεται ανενεργή όταν εκτίθεται σε θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών. Λάβετε υπόψη ότι η ινσουλίνη επίσης δεν μπορεί να καταψυχθεί καθώς θα γίνει ανενεργή
  • Κρατήστε τις συσκευές μέτρησης και τις ταινίες μέτρησης μακριά από ακραίες θερμοκρασίες: Οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τις συσκευές και τις ταινίες μέτρησης του σακχάρου στο αίμα. Οι συσκευές μέτρησης οι ταινίες μέτρησης, οι αντλίες ινσουλίνης και άλλα βοηθήματα θεραπείας του διαβήτη θα πρέπει να φυλάσσονται σε κανονική θερμοκρασία δωματίου. Δεν πρέπει επίσης να βρίσκονται στο ψυγείο, καθώς η χαμηλή θερμοκρασία μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες ενδείξεις
  • Προσαρμόστε τις δόσεις ινσουλίνης και φαρμάκων: Σε ζεστό ή πολύ κρύο καιρό, όσοι θεραπεύονται με ινσουλίνη ή και με δισκία θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους για να συζητήσουν τη δοσολογία των δισκίων μείωσης του σακχάρου στο αίμα και την πιθανή προσαρμογή τους. Τα άλλα φάρμακα, όπως τα φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, θα πρέπει επίσης να ελέγχονται
  • Τακτικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα: Γενικά, τις ημέρες με ακραίες θερμοκρασίες, όσοι έχουν Διαβήτη τύπου 2, ιδίως αν θεραπεύονται με ινσουλίνη, θα πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την ημέρα

Εκτός από αυτές τις ιδιαίτερες οδηγίες, τις υπερβολικά ζεστές ή τις πολύ κρύες ημέρες, μπορούν και καλό είναι να ακολουθούν τις ίδιες γενικές συμβουλές, που δίνονται σε άτομα με υγιή μεταβολισμό.

Ακόμη και τον χειμώνα ή το καλοκαίρι, η επαρκής άσκηση και σωματική δραστηριότητα παραμένει απαραίτητη. Τις ιδιαίτερα ζεστές ή πολύ κρύες ημέρες, η σωματική δραστηριότητα πρέπει να γίνεται νωρίς το πρωί ή το απόγευμα σε κλειστό κλιματιζόμενο χώρο για να αποφύγετε το στρες του καρδιαγγειακού συστήματος.

«Με τη σωστή εκπαίδευση και την τακτική επικοινωνία με τη θεραπευτική τους ομάδα, τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, μπορούν να αποφύγουν ή να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις δυσμενείς επιπτώσεις στη ρύθμιση του διαβήτη, σε ακραίες καιρικές θερμοκρασίες που δυστυχώς είναι πλέον συνήθεις μαζί με την πιθανά επερχόμενη κλιματική αλλαγή» καταλήγει ο κ. Λέπουρας.

Ιγμορίτιδα. Τρόποι αντιμετώπισης

Ιγμορίτιδα. Τρόποι αντιμετώπισης

Τετάρτη, 20/03/2024 - 12:26

Στάθης Σκληρός Γενικός Ιατρός

 Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

 

Ιγμορίτιδα. Τρόποι αντιμετώπισης

Η ιγμορίτιδα είναι μια φλεγμονή ή οίδημα του ιστού που καλύπτει τα ιγμόρειά σας και προκαλείται κυρίως από λοίμωξη.  Η ιγμορίτιδα ονομάζεται μερικές φορές και ρινοκολπίτιδα.Τα ιγμόρεια είναι ανατομικές δομές μέσα στο πρόσωπό  που συνήθως γεμίζουν με αέρα και τα βακτήρια,οι ιοί  και οι αλλεργίες μπορεί να τους ερεθίσουν, με αποτέλεσμα να μπλοκάρουν και να γεμίσουν με υγρό. Ετσι μπορεί να προκληθεί πίεση και πόνος στο πρόσωπό , ρινική συμφόρηση (βουλωμένη μύτη) και άλλα συμπτώματα.

Αν τα συμπτώματα από την ιγμορίτιδα διαρκέσουν μέχρι 4 εβδομάδες πρόκειται για την οξεία μορφή της και συνήθως προκαλείται από ιούς όπως πχ του κοινου κρυολογήματος,γρίππης κα.Εάν  επιμείνουν για πάνω από τρεις μήνες, τότε η νόσος έχει εξελιχθεί σε χρόνια. Τα συμπτώματα της υποξείας ιγμορίτιδας διαρκούν τέσσερις έως 12 εβδομάδες.Τέλος  τα υποτροπιάζοντα συμπτώματα οξείας ιγμορίτιδας επανεμφανίζονται τέσσερις ή περισσότερες φορές σε ένα χρόνο και διαρκούν λιγότερο από δύο εβδομάδες κάθε φορά.

Ελέγξτε αν πρόκειται για ιγμορίτιδα

Η ιγμορίτιδα είναι συχνή μετά από κρυολόγημα ή γρίπη και συνήθως υποχωρεί μόνη της σε διάστημα 2- 3 εβδομάδων.

Τα κύρια συμπτώματα της ιγμορίτιδας περιλαμβάνουν:

·       οπισθορινική ενστάλαξη (βλέννα που στάζει στο λαιμό σας).

·       πόνο, πρήξιμο και ευαισθησία γύρω από τα μάγουλα, τα μάτια ή το μέτωπο

·       βουλωμένη μύτη ή καταρροή

·       μειωμένη αίσθηση της όσφρησης

·       πράσινη ή κίτρινη βλέννα από τη μύτη σας

·       πυρετός

 

Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

·       πονοκέφαλο

·       πονόδοντο

·       κακή αναπνοή

·       βήχα

·       αίσθημα πίεσης στα αυτιά

·       Μπορεί επίσης να ροχαλίζετε τη νύχτα και να ακούγεται ρινικός ήχος όταν μιλάτε.

Τα μικρά παιδιά μπορεί επίσης να είναι ευερέθιστα, να δυσκολεύονται να φάνε και να αναπνέουν από το στόμα.

Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε μόνοι σας την ιγμορίτιδα

Η ιγμορίτιδα συνήθως διαρκεί μόνο μια εβδομάδα έως 10 ημέρες. Μπορείτε συνήθως να το αντιμετωπίσετε με φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή και θεραπείες στο σπίτι.Συνιστάται:

·       Πολύ ξεκούραση

·       Λήψη άφθονων υγρών 

·       Λήψη αναλγητικών, όπως ιβουπροφαίνη  [μαλακή κάψουλα που προσφέρει  άμεση ανακούφιση του πόνου μέχρι και 8 ώρες  και συμβάλλει  στη μείωση της φλεγμονής. Mην δίνετε ασπιρίνη σε παιδιά κάτω των 16 ετών).  Η ιγμορίτιδα μπορεί να προκαλέσει κεφαλαλγία ή αίσθημα πίεσης στο μέτωπο και τα ζυγωματικά. Σε αυτήν την περίπτωση μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα μπορούν να προσφέρουν την απαραίτητη αναλγησία. 

·       Αποφυγή τροφών και πραγμάτων  που προκαλούν αλλεργίες

·       Αποφυγή καπνίσματος

·       Καθαρισμό τη μύτης με φυσικό ρινικό αποσυμφορητικό (διάλυμα θαλασσινού νερού)

·       Χρήση αποσυμφορητικών ρινικών σπρέι ή σταγόνων. Τα αποσυμφορητικά δεν πρέπει να λαμβάνονται από παιδιά κάτω των 6 ετών.

Εάν έχετε υψηλό πυρετό ή δεν αισθάνεστε αρκετά καλά για να κάνετε τις συνήθεις δραστηριότητές σας, προσπαθήστε να μείνετε στο σπίτι και αποφύγετε την επαφή με άλλους ανθρώπους μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα.

Θα πρέπει να επισκεφθείτε Γενικό Ιατρό ή ΩΡΛ εάν:

·       Έχετε ιγμορίτιδα και υψηλό πυρετό που επιμένει

·       Τα παυσίπονα δεν βοηθούν ή τα συμπτώματά σας χειροτερεύουν

·       Εάν τα συμπτώματα της ιγμορίτιδας δεν βελτιωθούν μετά από 10 ημέρες

·       Η όραση επηρεάζεται, ειδικά αν έχετε πόνο ή πρήξιμο γύρω από τα μάτια σας.

Μην λαμβάνετε αντιβιοτικά αν δεν σας τα έχει συστήσει ο γιατρός σας.Η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών ή η χρήση τους για τη θεραπεία ιογενών λοιμώξεων μπορεί να οδηγήσει σε περιττές παρενέργειες και αντοχή στα αντιβιοτικά .Για την ιγμορίτιδα συνήθως μπορείτε να φροντίζετε τον εαυτό σας στο σπίτι  με το να ξεκουράζεστε, παίρνοντας προϊόντα που δεν συνταγογραφούνται και πίνοντας πολλά υγρά.

 

 

 

 

 

Κονδυλώματα και λοιπά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα: Η Ευρώπη στέλνει SOS

Κονδυλώματα και λοιπά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα: Η Ευρώπη στέλνει SOS

Δευτέρα, 18/03/2024 - 19:02

Κονδυλώματα και λοιπά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα: Η Ευρώπη στέλνει SOS

1 στους 3 άντρες έχει λοίμωξη από HPV σύμφωνα με διεθνή έρευνα, ενώ πρόσφατα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση των περιστατικών σύφιλης και γονόρροιας στη χώρα μας. 

Ανησυχητικά είναι τα νέα σχετικά με την αύξηση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) σε όλη την Ευρώπη, ανάμεσά τους και στη χώρα μας. Όπως υπογραμμίζει σε πρόσφατη έκθεσή του ο ΕΟΔΥ, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι καθημερινά μολύνονται με κάποιο ΣΜΝ περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι, οι οποίοι είναι στην πλειονότητά τους ασυμπτωματικοί. Εκτιμάται επίσης ότι περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκδηλώσει έρπητα γεννητικών οργάνων, ενώ η λοίμωξη από HPV συνδέεται με πάνω από 311.000 θανάτους από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ετησίως. 

1 στους 3 άντρες με λοίμωξη HPV

Μία ανησυχητική αύξηση που εντοπίστηκε πρόσφατα έρχεται να υπογραμμίσει την εικόνα των αυξανόμενων ΣΜΝ: μετα-ανάλυση μελετών από 35 χώρες που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet αναφέρει σημαντική αύξηση της λοίμωξης των HPV στους άντρες, κυρίως στις ηλικίες 25-29 ετών. Το βασικό συμπέρασμα της δημοσίευσης είναι σοκαριστικό: σχεδόν 1 στους 3 άντρες άνω των 15 ετών έχει προσβληθεί από τουλάχιστον έναν τύπο HPV και 1 στους 5 με έναν ή περισσότερους τύπους HPV υψηλού κινδύνου για καρκινογένεση. Αυτό κάνει ακόμη πιο σημαντική την καλή ενημέρωση, την πρόληψη και την έγκαιρη θεραπεία των κονδυλωμάτων – κάτι που φυσικά αφορά και στα δύο φύλα. 

HPV: Μετάδοση και θεραπεία

Τα κονδυλώματα οφείλονται στον ιό HPV και είναι η πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος που αφορά τόσο άντρες όσο και γυναίκες. Μεταδίδονται συνήθως μέσω της ερωτικής επαφής, εάν όμως αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορεί να εξαπλωθούν στον ίδιο τον ασθενή από μία περιοχή του σώματος σε άλλη, για παράδειγμα εξαιτίας της τριβής της περιοχής με σφουγγάρι ή της χρήσης ξυραφιού που τραυματίζει τη βλάβη και οδηγεί σε μεταφορά του ιού. 

«Συνηθέστερα, οι τύποι του HPV που μπορεί να κολλήσει κάποιος είναι οι τύποι 6 και 11 που θεωρούνται αθώοι, πολλές φορές όμως δεν κολλάμε μόνο έναν ιό αλλά μία ομάδα ιών. Επομένως, είναι απαραίτητο να γίνεται HPV DNA test σε υλικό από τις βλάβες έτσι ώστε να διαπιστώσουμε εάν αντιμετωπίζουμε κάποιον αθώο τύπο ιού ή κάποιον δυνητικά ογκογόνο, οπότε το πλάνο παρακολούθησης αλλάζει. Εάν οι βλάβες που παρατηρούμε έχουν προκληθεί από έναν μη ογκογόνο τύπο του HPV που προκαλεί τα κονδυλώματα, τότε η θεραπεία αφορά στην εξάχνωση των βλαβών με Laser CO2 το οποίο αποτελεί μία ασφαλή, ανώδυνη και αποτελεσματική μέθοδο που εξαλείφει τις βλάβες συχνά σε μία μόνο συνεδρία χωρίς ουλές και απαιτούμενο χρόνο αποκατάστασης. Ωστόσο, να πούμε ότι με το Laser μπορούμε να αντιμετωπίσουμε και βλάβες από ογκογόνα στελέχη καθώς και βλάβες στην περιοχή του πρωκτού. Το Laser CO2 έχει επίσης το πλεονέκτημα ότι στοχεύει ακόμη και πολύ μικρές βλάβες, κάτω του 1 χιλιοστού, αφήνοντας ανέπαφους τους γύρω ιστούς», εξηγεί η Δρ. Αμαλία Τσιατούρα, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος και Επιστημονική Διευθύντρια της Cosmetic Derma Medicine. «Καθοριστικός παράγοντας για την πλήρη αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων είναι ο εντοπισμός και εξάχνωση ακόμη και των πιο δυσδιάκριτων βλαβών καθώς και η εξέταση και θεραπεία όχι μόνο του ασθενούς αλλά και του ερωτικού συντρόφου ώστε να αποτραπεί η επαναμόλυνση».

113% αύξηση περιστατικών σύφιλης και 120% γονόρροιας στην Ελλάδα

Τα δεδομένα για την αύξηση της λοίμωξης HPV έρχονται να συμπληρώσουν στοιχεία του ΕΟΔΥ που υπογραμμίζουν ότι και η χώρα μας βρίσκεται στην ίδια δυσχερή κατάσταση με την υπόλοιπη Ευρώπη αναφορικά με την εξάπλωση των ΣΜΝ. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, στο διάστημα 2020 – 2022 έχει καταγραφεί στην Ελλάδα αύξηση 113,36% στα κρούσματα πρώιμης σύφιλης και 120,73% στα κρούσματα γονόρροιας.

Μάλιστα, καθώς η σύφιλη και η γονόρροια αποτελούν αξιόπιστους δείκτες της τάσης και των υπόλοιπων ΣΜΝ -κάτι που αποδεικνύεται με την αύξηση των λοιμώξεων HPV-, οι ειδικοί έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν. «Εκτός από την πραγματικά ανησυχητική αύξηση των περιστατικών σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, υπάρχει ένα ακόμη στοιχείο που επηρεάζει την κατάσταση. Πρόκειται για τη μικροβιακή αντοχή που αναπτύσσουν οι μικροοργανισμοί στα αντιβιοτικά και άλλα φάρμακα, κάνοντας πιο δύσκολη την οριστική θεραπεία ορισμένων λοιμώξεων. Γι’ αυτό, η σωστή ενημέρωση και η έγκαιρη επίσκεψη στον Δερματολόγο – Αφροδισιολόγο είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το νόσημα», επισημαίνει η Δρ. Αμαλία Τσιατούρα.

Η σημασία της πρόληψης στον έλεγχο των ΣΜΝ 

Πολύ σημαντικό σε επίπεδο πρόληψης για τον HPV είναι το εμβόλιο, ειδικότερα το 9δύναμο, που χορηγείται δωρεάν σε εφήβους, κορίτσια και αγόρια. Το εμβόλιο αυτό προστατεύει τόσο από τους τύπους του ιού που ευθύνονται για τα κονδυλώματα όσο και από τους ογκογόνους τύπους, που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, των γεννητικών οργάνων ή του στοματοφάρυγγα στους άντρες», επισημαίνει η Δρ. Τσιατούρα. Εξίσου σημαντική είναι η ενημέρωση σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης και πρόληψης του HPV και των λοιπών ΣΜΝ: χρήση προφυλακτικού στις ερωτικές επαφές και έγκαιρη επίσκεψη στον Δερματολόγο – Αφροδισιολόγο εάν εντοπιστεί κάποιο πιθανό σύμπτωμα, όπως ασυνήθιστες εκκρίσεις, εξογκώματα, ανυψώσεις στο δέρμα στα γεννητικά όργανα ή στη γύρω περιοχή.

Υπουργείο Υγείας: Τρία χαράτσια στο νέο νομοσχέδιο – Τι θα πληρώνουμε

Υπουργείο Υγείας: Τρία χαράτσια στο νέο νομοσχέδιο – Τι θα πληρώνουμε

Παρασκευή, 08/03/2024 - 10:26

Δωρεάν υγεία «στο σημείο χρήσης» (free at the point of use, όπως ονομάζεται σε όρους οικονομικών της υγείας) και όχι δωρεάν δημόσια υγεία, θα παρέχει ξεκάθαρα πλέον το ΕΣΥ, μετά τη λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων, αλλά και άλλων εξόδων που θα κληθούν να πληρώσουν από την τσέπη τους οι ασφαλισμένοι.

Σύμφωνα με το νέο σχέδιο νόμου το υπουργείου Υγείας, οι ασφαλισμένοι θα κληθούν να πληρώνουν από την τσέπη τους τη διενέργεια εμβολίου για τον κορονοϊό και παραπεμπτικά εργαστηριακών εξετάσεων.

Πιο συγκεκριμένα, όπως είχε αποκαλύψει το NEWS 24/7, με την ψήφιση του νομοσχεδίου, οι ασφαλισμένοι προβλέπεται να πληρώνουν από την τσέπη τους 1 ευρώ για κάθε εξέταση βιολογικών υγρών (αίμα, ούρα) και 3 ευρώ για κάθε ακτινολογική εξέταση (αξονική, μαγνητική, ακτινογραφία).

«Οι δικαιούχοι περίθαλψης του ΕΟΠΥΥ καταβάλλουν από την 1η.4.2024 στα συμβεβλημένα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και στους κλινικοεργαστηριακούς ιατρούς ένα (1) ευρώ ανά παραπεμπτικό για την εκτέλεση διαγνωστικών εξετάσεων βιολογικών υλικών και τρία (3) ευρώ ανά παραπεμπτικό για την εκτέλεση απεικονιστικών ελέγχων», αναφέρει το κεφάλαιο ΣΤ’ του σχεδίου νόμου.

Την ίδια στιγμή, δίνεται η δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, σε φαρμακοποιούς να διενεργούν εμβόλια για τον κορονοϊό. Ωστόσο, οι πολίτες θα πρέπει, σε αυτήν την περίπτωση, να πληρώσουν 5 ευρώ από την τσέπη τους για να κάνουν το εμβόλιο.

«Για κάθε διενεργούμενο στο φαρμακείο εμβολιασμό κατά του κορονοϊού SARS – CoV – 2, ανεξαρτήτως τύπου εμβολίου, καθορίζεται αποζημίωση του αδειούχου φαρμακοποιού ποσού πέντε (5) ευρώ, πλέον του αναλογούντος ΦΠΑ. Η αποζημίωση καταβάλλεται από το φυσικό πρόσωπο που εμβολιάζεται», αναφέρει το άρθρο 48.

Κρατούν του συνταξιούχους γιατρούς για να μην αδειάσει το ΕΣΥ

Στο άρθρο 8 του νομοσχεδίου δίνεται η δυνατότητα παράτασης χρόνου παραμονής στην υπηρεσία ιατρών κλάδου Εθνικού Συστήματος Υγείας σε όσους γιατρούς βγαίνουν στη σύνταξη.

Οι συνταξιούχοι γιατροί θα μπορούν να παραμείνουν στην υπηρεσία τους έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2025.

«Ιατροί του κλάδου Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), των οποίων η υπαλληλική σχέση θα έληγε αυτοδικαίως την 31η.12.2022, την 31η.12.2021 ή την 31η.12.2020 λόγω συμπλήρωσης του εξηκοστού έβδομου έτους της ηλικίας τους και οι οποίοι παραμένουν στην υπηρεσία τους έως την 31η.3.2024, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 41 του ν. 5047/2023 (Α’ 147), δύνανται να παραμείνουν στην υπηρεσία τους έως την 31η.12.2025, εφόσον η θέση τους δεν έχει προκηρυχθεί ή δεσμευθεί με άλλον τρόπο και συμμετέχουν στο πρόγραμμα εφημεριών ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση συμμετοχής σε αυτό σύμφωνα με την περ. ε) της παρ. 4 του άρθρου 45 του ν. 3205/2003 (Α’ 297)», αναφέρεται στο άρθρο 8.

Δικαίωμα για εργασία στον ιδιωτικό τομέα σε όλους τους γιατρούς του ΕΣΥ

Το άρθρο 7 για πρώτη φορά από την ίδρυση του ΕΣΥ προβλέπει την άρση της απαγόρευσης της παράλληλης απασχόλησης των γιατρών οι οποίοι παραμένουν με μονιμότητα στα νοσοκομεία.

Συγκεκριμένα, στο σχέδιο νόμου αναφέρεται ότι «κατ’ εξαίρεση, δεν συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα για τους ιατρούς του πρώτου εδαφίου, σε χρόνο εκτός του τακτικού ωραρίου τους και των εφημεριών, να ασκούν ιδιωτικό έργο, υπό την προϋπόθεση ότι αναλαμβάνουν τις ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις για το συγκεκριμένο διάστημα απασχόλησης. Ειδικότερα, οι ιατροί του Ε.Σ.Υ. δύνανται να διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο, να παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες με οποιαδήποτε σχέση, συμπεριλαμβανόμενης και αυτής του συμβούλου ή εμπειρογνώμονος/τεχνικού συμβούλου και για θέματα εκπαίδευσης/επιμόρφωσης/εποπτείας των επαγγελματιών υγείας, οργάνωσης διαλέξεων και επιστημονικών εκδηλώσεων, συγγραφής επιστημονικών άρθρων, ιατρικών ενημερώσεων υγείας για νοσολογικές οντότητες, σε ιδιωτική κλινική ή ιδιωτικό διαγνωστικό ή θεραπευτικό εργαστήριο ή φαρμακευτικές επιχειρήσεις, ή εταιρείες ιατροτεχνολογικών προϊόντων και γενικότερα σε κάθε είδους ιδιωτικές επιχειρήσεις που παρέχουν ή καλύπτουν υπηρεσίες υγείας υπό την προϋπόθεση χορήγησης σε αυτούς σχετικής άδειας σύμφωνα με τη διαδικασία της παρούσας».

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η ρύθμιση επειγόντων ζητημάτων αρμοδιότητάς του επ’ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου που αποβλέπουν, ενδεικτικά:

  • Στη διεύρυνση της δυνατότητας των ιατρών του Ε.Σ.Υ. να ασκούν ιδιωτικό έργο αξιοποιώντας την κλινική εμπειρία τους και στη θέσπιση των αναγκαίων προς τούτο όρων και προϋποθέσεων,
  • Στον προσδιορισμό της φύσης του εισοδήματος των ιατρών Ε.Σ.Υ. από τη διενέργεια απογευματινών χειρουργείων ως εισόδημα από άσκηση ιδιωτικού έργου,
  • Στην αντιμετώπιση άμεσων ζητημάτων των υγειονομικών δομών και Υγειονομικών Περιφερειών, καθώς και ζητημάτων που άπτονται της χορήγησης ιατρικών και νοσηλευτικών ειδικοτήτων,
  • Στη συγκέντρωση της προμήθειας των νοσοκομειακών φαρμάκων σε ένα φορέα, την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.), με σκοπό την ταχύτερη εκκαθάριση και εξόφληση των προμηθευτών των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ. και του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (Γ.Ν.Θ.) «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»,
  • Στον εξορθολογισμό και την συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης,
  • Στην επίλυση ζητημάτων εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Υγείας, ιδίως του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.), του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) και της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.),
  • Στην επίτευξη εμβολιαστικής κάλυψης και καλύτερης επιτήρησης της εξέλιξης μετάδοσης της νόσου Covid-19,
  • Στην προώθηση ταχείας υλοποίησης των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας.

«Στις 4 Ιανουαρίου ορκίστηκα υπουργός Υγείας για δεύτερη φορά. Στις 7 Μαρτίου,  τίθεται σε δημόσια διαβούλευση το πρώτο μας ερανιστικό νομοσχέδιο για να λύσουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα χρόνια προβλήματα του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Ως σημαντικότερο από όλα ξεχωρίζω τη διεύρυνση της δυνατότητας των ιατρών να ασκούν ιδιωτικό έργο αξιοποιώντας την κλινική εμπειρία τους, έτσι ώστε να δώσουμε περαιτέρω κίνητρα για να γίνει ελκυστικότερη η θέση του γιατρού στο ΕΣΥ όπως επίσης και η λύση των όποιων ζητημάτων δημιουργούνται από τη λειτουργεία των απογευματινών χειρουργείων. Κατά τα λοιπά, υπάρχουν πολλές διατάξεις που στο σύνολο τους θα βοηθήσουν πάρα πολύ τη λειτουργία του συστήματος. Είμαι περήφανος που κινηθήκαμε με αστραπιαία ταχύτητα», ανέφερε ο υπουργός Υγείας,  Άδωνις Γεωργιάδης.

Το σχέδιο νόμου, θα παραμείνει σε δημόσια διαβούλευση έως και την Τρίτη 19 Μαρτίου 2024.

Δείτε εδώ το νομοσχέδιο που είναι σε δημόσια διαβούλευση.

Πηγή: news247.gr

Απογευματινά χειρουργεία / Αποκάλυψη ΟΕΝΓΕ - Ο Γεωργιάδης φέρνει επί πληρωμή ΜΕΘ στα δημόσια νοσοκομεία

Απογευματινά χειρουργεία / Αποκάλυψη ΟΕΝΓΕ - Ο Γεωργιάδης φέρνει επί πληρωμή ΜΕΘ στα δημόσια νοσοκομεία

Τετάρτη, 06/03/2024 - 10:57

Σε πλήρη εφαρμογή το σχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη, για την ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ, με τους ασθενείς να καλούνται τώρα να πληρώνουν μέχρι και για τη ΜΕΘ, σύμφωνα με το ΦΕΚ για τα απογευματινά χειρουργεία. 

Όπως αποκαλύπτει ο γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) Πάνος Παπανικολάου, το ΦΕΚ περιλαμβάνει και μη χειρουργικές επεμβάσεις, όπως η νοσηλεία σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. «Ιδιωτικές ΜΕΘ με τσουχτερό κρατικό φακελάκι 2000 ευρώ μέσα στα δημόσια νοσοκομεία» τονίζει σε ανάρτησή της η Ομοσπονδία. 

«Ο Άδωνις Γεωργιάδης έλεγε πως την ΚΥΑ περί "απογευματινών" τάχα την είχε υπογράψει πριν 13 μέρες. Τελικά το ΦΕΚ βγήκε σήμερα. Περιλαμβάνει και μη χειρουργικές πράξεις, π.χ. νοσηλεία σε ΜΕΘ! Ιδιωτικές ΜΕΘ με τσουχτερό κρατικό φακελάκι 2000€ μέσα στα δημόσια νοσοκομεία» αναφέρει χαρακτηριστικά, παραθέτοντας τα σχετικά στοιχεία από το ΦΕΚ.

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Πάνος Παπανικολάου: «Για να προλάβω: είναι η 2η σελίδα του Παραρτήματος Ι της ΚΥΑ όπου αναφέρονται οι "εξαιρετικά βαρείες" = 2.000 € από την τσέπη του ασθενούς (ή πιο σωστά από την τσέπη των συγγενών προκειμένου ο διασωληνωμένος να εισαχθεί σε ΜΕΘ για να μην πεθάνει)».

Μάλιστα ο Πάνος Παπανικολάου αναφέρει ότι στην επί πληρωμή λίστα έχουν συμπεριλάβει και τη νοσηλεία σε Μονάδες Νεογνών.

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα Τρίτη (5/3) ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, ο υφυπουργός Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους και ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Αθανάσιος Πετραλιάς, υπέγραψαν την ΚΥΑ για τα απογευματινά χειρουργεία, με τους ασθενείς που χρειάζεται να υποβληθούν σε επέμβαση και η κατάσταση της υγείας τους δεν επιτρέπει άλλη καθυστέρηση, να καλούνται να πληρώσουν τα μαλλιά της κεφαλής τους.

Ενδεικτικά οι τιμές που ανακοινώθηκαν έχουν ως εξής:

  • Πολύ μικρή επέμβαση: 300 ευρώ
  • Μικρή επέμβαση: 500 ευρώ
  • Μεσαία επέμβαση: 900 ευρώ
  • Μεγάλη επέμβαση: 1.200 ευρώ
  • Βαριά επέμβαση: 1.600 ευρώ
  • Εξαιρετικά βαριά επέμβαση: 2.000
Σακχαρώδης Δαβήτης και θερμοκρασία

Σακχαρώδης Δαβήτης και θερμοκρασία

Κυριακή, 03/03/2024 - 19:32

Ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2

 

Οι ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες -όλο και πιο συχνές λόγω της κλιματικής αλλαγής- είναι γνωστό ότι επιδεινώνουν τα χρόνια νοσήματα όπως καρδιαγγειακές, αναπνευστικές και εγκεφαλικές παθήσεις. Τώρα, μια μελέτη με σχεδόν 3 εκατομμύρια γεωγραφικά διαφορετικούς ασθενείς προσθέτει και τον διαβήτη τύπου 2 στη λίστα των επηρεαζόμενων νόσων.

Η θερμορυθμιστική απόκριση συχνά διαταράσσεται σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με διαβήτη, καθιστώντας τους ευάλωτους στην υπερβολική ζέστη ή το κρύο.

Δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες για τη σχέση μεταξύ ακραίων θερμοκρασιών και Σακχαρώδη Διαβήτη. Κυρίως έχει μελετηθεί η επίδραση των υψηλών θερμοκρασιών, όπως π.χ. το τι συμβαίνει τους καλοκαιρινούς μήνες, σε διαβητικούς.

«Τόσο ο ζεστός όσο και ο κρύος καιρός καθιστούν δύσκολη τη διατήρηση μιας σχετικά σταθερής τιμής γλυκόζης στο αίμα και αυξάνουν τις καρδιαγγειακές επιπλοκές», αναφέρει ο κ. Αντώνιος Π. Λέπουρας Ειδικός Παθολόγος - Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής - Διαβητολογικής Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General και συνεχίζει:
«Η υπερβολική ζέστη επιδρώντας αρνητικά στα αιμοφόρα αγγεία και το νευρικό σύστημα, θέτει τους ανθρώπους σε κίνδυνο για μειωμένη ενδοκάρδια παροχή αίματος και αρρυθμία. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι, ο διαβήτης βλάπτει την θερμορυθμιστική ικανότητα του σώματος να διαχέει την υπερβολική θερμότητα μέσω της εφίδρωσης, οδηγώντας σε υπερθέρμανση. Αυτό πιθανότατα οφείλεται και στην αφυδάτωση που προκαλείται, αλλά θα μπορεί επίσης να σχετίζεται και με διεσταλμένα αιμοφόρα αγγεία στο δέρμα, που μειώνουν τη ροή του αίματος στην καρδιά.

Το κρύο με τη σειρά του είναι από μόνο του στρεσογόνος παράγοντας για την καρδιά, που επιβάλει την αύξηση της παροχής αίματος ώστε να αυξήσει καύσεις για να επιτύχει θερμορύθμιση, αποτελώντας ένα έντονο τεστ κοπώσεως και αυξάνοντας τους κινδύνους επιπλοκών για τη “διαβητική” καρδιά. Ένα άλλο πρόβλημα για τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που εξαρτώνται από την ινσουλίνη είναι ότι η αυξημένη ροή αίματος που προκύπτει από την ξηρή ανταλλαγή θερμότητας με το περιβάλλον, προκαλεί την ταχύτερη κατανομή της ινσουλίνης σε όλο το σώμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Επιπλέον, η ζέστη συχνά μειώνει την όρεξη, η οποία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε χαμηλό σάκχαρο στο αίμα. Αντίθετα το υπερβολικό κρύο μειώνοντας την αιματική κυκλοφορία μπορεί να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία με ακολουθούμενη απορρύθμιση του διαβήτη» προσθέτει.

Τι συμβαίνει με τις υψηλές θερμοκρασίες;

Τα άτομα με διαβήτη αντιδρούν πιο αργά και πιο αδύναμα στη θερμότητα από εκείνα με υγιή μεταβολισμό. «Αυτό συμβαίνει επειδή η φυσιολογική τους ικανότητα να προσαρμόζονται στη θερμότητα μπορεί να μειωθεί και να λειτουργήσει με περιορισμένο τρόπο. Ο λόγος για αυτό είναι η μειωμένη δραστηριότητα των οδών του συμπαθητικού συστήματος που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση των ιδρωτοποιών αδένων και των αιμοφόρων αγγείων, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη απορρόφηση της ινσουλίνης οδηγώντας σε παράδοξα αυξημένες τιμές γλυκόζης στο αίμα.

Το κύριο αίτιο είναι η εξασθένηση της ανταλλαγής θερμότητας μέσω της εφίδρωσης και η ξηρή ανταλλαγή θερμότητας μέσω του δέρματος, η οποία διαχέει τη θερμότητα μέσω της διαστολής των αιμοφόρων αγγείων στην περιφέρεια.

Η βλάβη των περιφερικών νεύρων (περιφερική νευροπάθεια) αλλά και η σοβαρή παχυσαρκία μειώνουν περαιτέρω την ικανότητα προσαρμογής στη θερμότητα αλλά και στο ψύχος. Η παχυσαρκία επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα του σώματος να διαχέει τη θερμότητα επειδή η επιφάνεια του σώματος έχει γίνει μικρότερη σε σχέση με το σωματικό βάρος. Επίσης, η διάχυση θερμότητας μέσω του λιπώδους ιστού είναι πιο αργή από ότι μέσω του μυϊκού ιστού. Παράλληλα στη ζέστη σε αντίθεση με το κρύο, αυξάνεται η παροχή αίματος στην περιφέρεια επιταχύνοντας την ταχύτητα απορρόφησης της ινσουλίνης, αυξάνοντας έτσι επιπλέον τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.

Επιπροσθέτως, το θερμικό στρες μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος στο ήπαρ και ως εκ τούτου να επιβραδύνει την ικανότητα του ήπατος να μετατρέπει ορισμένα φάρμακα από την ενεργή σε ανενεργή μορφή τους. Η δράση ενός ισχυρού υπογλυκαιμικού φαρμάκου στον οργανισμό, όπως η ινσουλίνη, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισχυρότερα από τα προβλεπόμενα αποτελέσματα στις τιμές της γλυκόζης (υπογλυκαιμία)» τονίζει ο ειδικός.

Τι γίνεται με το κρύο;

«Ο κρύος καιρός μπορεί να είναι εξίσου κακός με τη ζέστη για ορισμένα αποτελέσματα διαβήτη. Επιδημιολογικές μελέτες σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 έδειξαν φτωχότερο έλεγχο της γλυκόζης (δηλαδή υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης) κατά τους χειμερινούς μήνες. Εκτός από αυτήν καθαυτή την επίδραση του κρύου στη μεταβολική και θερμορυθμιστική ικανότητα του σώματος των ατόμων με διαβήτη, μερικές άλλες αιτίες μπορεί να είναι οι αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι διατροφικές συνήθειες, η κατανάλωση υγρών, η ικανότητα αναζήτησης ιατρικής περίθαλψης και οι ψυχοκοινωνικοί στρεσογόνοι παράγοντες.

Το κρύο προκαλώντας αγγειοσύσπαση στα περιφερικά αγγεία, μειώνει την απορρόφηση και ως εκ τούτου τη δραστικότητα της ινσουλίνης, οδηγώντας σε ανεξήγητη αύξηση της γλυκόζης με απορρύθμιση του διαβήτη, αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών» επισημαίνει ο κ. Λεπουρας.

Ακραίες καιρικές θερμοκρασίες και οι μελέτες για τα άτομα με Διαβήτη

Μια πιλοτική έρευνα, που διεξήχθη από το Penn και τους συνεργάτες, του Penn's Perelman School of Medicine, υποδηλώνει ότι οι πολύ υψηλές ή χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες αυξάνουν την εμφάνιση τριών δυνητικά απειλητικών για τη ζωή καταστάσεων για τους ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2, όπως: σοβαρή υπογλυκαιμία (χαμηλό σάκχαρο αίματος), διαβητική κετοξέωση (υπερβολικά όξινο αίμα) και αιφνίδια καρδιακή ανακοπή/κοιλιακή αρρυθμία (απότομη απώλεια της καρδιακής λειτουργίας/πολύ γρήγορος καρδιακός ρυθμός).

Η μελέτη τους, «Κλιματική αλλαγή και ακραία θερμοκρασία περιβάλλοντος: Συσχέτιση με σοβαρή υπογλυκαιμία, διαβητική κετοξέωση και αιφνίδια καρδιακή ανακοπή/κοιλιακή αρρυθμία σε άτομα με διαβήτη τύπου 2», εμφανίζεται στο Diabetes Care Ιανουάριος 2024.

Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι, ο διαβήτης τύπου 2 είναι πιο δύσκολο να ρυθμισθεί σε ακραίες θερμοκρασίες. Η ομάδα διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια περίπου δύο ετών, τα άτομα της μελέτης παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά υπογλυκαιμίας και ξαφνικής καρδιακής ανακοπής τόσο σε υψηλές (πάνω από 100 F/37.7 C) όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες (κάτω από 10 F/12.2 C) από ότι κατά τη διάρκεια πιο ήπιου καιρού. Με τη διαβητική κετοξέωση, η συχνότητα εμφάνισης αυξήθηκε όταν έπεφταν οι θερμοκρασίες, αλλά όχι όταν ανέβαιναν.

Σε μια άλλη μελέτη  που διεξήχθη από τον Aayush Visaria, Τμήμα Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Rutgers Robert Wood Johnson, New Brunswick, New Jersey, και συνεργάτες η οποία δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 7 Δεκεμβρίου 2023 Diabetes Care, οι ερευνητές αξιολόγησαν τη συσχέτιση μεταξύ της θερμότητας του περιβάλλοντος και του κινδύνου για υπογλυκαιμία σε περίπου 2 εκατομμύρια και περίπου 283.000 ασθενείς ηλικίας 65-100 ετών με διαβήτη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν, αντίστοιχα, που λάμβαναν ινσουλίνη:

  • Ως σοβαρό υπογλυκαιμικό συμβάν ορίστηκε η επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών ή μια απρογραμμάτιστη εισαγωγή σε νοσοκομείο για υπογλυκαιμία από την 1η Ιουνίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023
  • Η χρήση φαρμάκων προσδιορίστηκε με τουλάχιστον μία συνταγογραφούμενη (σύστημα Medicaire), χορήγηση ινσουλίνης εντός 90 ημερών από το συμβάν του δείκτη
  • Ο μέσος δείκτης θερμότητας (HI), ένας συνδυασμός θερμοκρασίας περιβάλλοντος και έκθεσης σε υγρασία, υπολογίστηκε με ταχυδρομικό κώδικα και ομαδοποιήθηκε σε εκατοστημόρια: ≥ 99η, 95-98η, 85-94η, 76-84η, 25-74η και < 25η
  • Μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης συνολικά, 32.461 και 10.162 ηλικιωμένοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ταϊβάν, αντίστοιχα, παρουσίασαν υπογλυκαιμικό επεισόδιο
  • Ο κίνδυνος για ένα σοβαρό υπογλυκαιμικό επεισόδιο ήταν περίπου 40% υψηλότερος μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης όσο πιο υψηλή ήταν η θερμοκρασία και η υγρασία στο περιβάλλον, (≥ 99η)
  • Αντίθετα, τις ημέρες με χαμηλό HI (< 25ο εκατοστημόριο), ο κίνδυνος για υπογλυκαιμία μεταξύ των χρηστών ινσουλίνης μειώθηκε
  • Δεν παρατηρήθηκαν ουσιαστικές διαφορές στον κίνδυνο για υπογλυκαιμικά συμβάντα και HI ανά κλιματική περιοχή σε καμία από τις χώρες, όπως μεταξύ των βορειοανατολικών και νοτιοδυτικών ΗΠΑ.

Στην πράξη: Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που θεραπεύονται ανεπαρκώς, σε υψηλές ακραίες θερμοκρασίες, μπορεί να απορρυθμιστούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο μαζί με το περιβαλλοντικό στρες να προκληθούν οξείες επιπλοκές. Επίσης, συνοδά δευτερογενή νοσήματα, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μπορεί να επιδεινωθούν σε υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες. Ο κίνδυνος για καρδιακή προσβολή που προκαλείται από τη θερμότητα αλλά και το ψύχος σε άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη είναι αυξημένος λόγω της κακής παροχής αίματος στην καρδιά.

Καλό να γνωρίζουμε ότι: Οι ακόλουθοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο μειωμένης ανοχής στις ακραίες θερμοκρασίες σε άτομα με διαβήτη:

  • Μεγάλη ηλικία
  • Μακροχρόνιος Σακχαρώδης Διαβήτης, ιδίως αν δεν είναι καλά ρυθμισμένος
  • Παχυσαρκία
  • Θεραπεία με ινσουλίνη
  • Συννοσηρότητες και συνοδά δευτερογενή νοσήματα

Γενικές - χρήσιμες οδηγίες για άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη

  • Πίνετε αρκετά υγρά: Το να πίνετε αρκετά υγρά είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Εξ ίσου σημαντική είναι και η κατανάλωση λαχανικών και φρούτων, μη επεξεργασμένων ολικής άλεσης υδατανθράκων και πρωτεϊνών με χαμηλά λιπαρά, για ενέργεια και κάλυψη ηλεκτρολυτικών διαταραχών. Αυτή η συμβουλή ισχύει ιδιαίτερα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με διαβήτη. Συνιστάται τουλάχιστον 1,5-2,5 λίτρα την ημέρα, ιδανικά με τη μορφή νερού ή άλλων ροφημάτων χωρίς θερμίδες, όπως το τσάι χωρίς ζάχαρη. Τα ποτά με προσθήκη ζάχαρης και αλκοόλ πρέπει να αποφεύγονται. Σε περίπτωση συμπτωμάτων, όπως ζάλη ή κόπωση, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να αναζητήσουν αμέσως ιατρική βοήθεια
  • Αποθηκεύστε την ινσουλίνη σωστά: Όσοι χρειάζονται ινσουλίνη θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι έχουν επαρκή ποσότητα και ότι αποθηκεύεται σωστά στους 2 έως 10 βαθμούς. Η συσκευή τύπου πένας που χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή δεν πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασίες κάτω από 2 ή σε θερμοκρασίες που υπερβαίνουν τους 30 βαθμούς, δηλαδή όχι στην προεξοχή του παραθύρου ή σε άμεσο ηλιακό φως. Η ινσουλίνη είναι πολύ ευαίσθητη στις υψηλές θερμοκρασίες και γίνεται ανενεργή όταν εκτίθεται σε θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών. Λάβετε υπόψη ότι η ινσουλίνη επίσης δεν μπορεί να καταψυχθεί καθώς θα γίνει ανενεργή
  • Κρατήστε τις συσκευές μέτρησης και τις ταινίες μέτρησης μακριά από ακραίες θερμοκρασίες: Οι ακραίες θερμοκρασίες μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τις συσκευές και τις ταινίες μέτρησης του σακχάρου στο αίμα. Οι συσκευές μέτρησης οι ταινίες μέτρησης, οι αντλίες ινσουλίνης και άλλα βοηθήματα θεραπείας του διαβήτη θα πρέπει να φυλάσσονται σε κανονική θερμοκρασία δωματίου. Δεν πρέπει επίσης να βρίσκονται στο ψυγείο, καθώς η χαμηλή θερμοκρασία μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες ενδείξεις
  • Προσαρμόστε τις δόσεις ινσουλίνης και φαρμάκων: Σε ζεστό ή πολύ κρύο καιρό, όσοι θεραπεύονται με ινσουλίνη ή και με δισκία θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους για να συζητήσουν τη δοσολογία των δισκίων μείωσης του σακχάρου στο αίμα και την πιθανή προσαρμογή τους. Τα άλλα φάρμακα, όπως τα φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, θα πρέπει επίσης να ελέγχονται
  • Τακτικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα: Γενικά, τις ημέρες με ακραίες θερμοκρασίες, όσοι έχουν Διαβήτη τύπου 2, ιδίως αν θεραπεύονται με ινσουλίνη, θα πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την ημέρα

Εκτός από αυτές τις ιδιαίτερες οδηγίες, τις υπερβολικά ζεστές ή τις πολύ κρύες ημέρες, μπορούν και καλό είναι να ακολουθούν τις ίδιες γενικές συμβουλές, που δίνονται σε άτομα με υγιή μεταβολισμό.

Ακόμη και τον χειμώνα ή το καλοκαίρι, η επαρκής άσκηση και σωματική δραστηριότητα παραμένει απαραίτητη. Τις ιδιαίτερα ζεστές ή πολύ κρύες ημέρες, η σωματική δραστηριότητα πρέπει να γίνεται νωρίς το πρωί ή το απόγευμα σε κλειστό κλιματιζόμενο χώρο για να αποφύγετε το στρες του καρδιαγγειακού συστήματος.

«Με τη σωστή εκπαίδευση και την τακτική επικοινωνία με τη θεραπευτική τους ομάδα, τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, μπορούν να αποφύγουν ή να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις δυσμενείς επιπτώσεις στη ρύθμιση του διαβήτη, σε ακραίες καιρικές θερμοκρασίες που δυστυχώς είναι πλέον συνήθεις μαζί με την πιθανά επερχόμενη κλιματική αλλαγή» καταλήγει ο κ. Λέπουρας.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΣΚΟΥΚΗΣ / Επιβάλλεται να αναδείξουμε την Ελλάδα σε κορυφαίο προορισμό Τουρισμού Υγείας - Ευεξίας

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΣΚΟΥΚΗΣ / Επιβάλλεται να αναδείξουμε την Ελλάδα σε κορυφαίο προορισμό Τουρισμού Υγείας - Ευεξίας

Δευτέρα, 26/02/2024 - 13:24

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΣΚΟΥΚΗΣ
Καθηγητής Δερματολογίας ΔΠΘ - Καθηγητής Αισθητικής Ιατρικής Παν. Camerino – Νομικός - Πρόεδρος Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής - Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής & Συμπληρωματικής Ιατρικής – Αντιπρόεδρος Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών - π. Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας – π. Γεν. Γραμ. Υπουργείου Παιδείας – Αντιπρύτανης ΔΠΘ- Πολιτευτής

Επιβάλλεται να αναδείξουμε την Ελλάδα σε κορυφαίο προορισμό Τουρισμού Υγείας - Ευεξίας
Την ανάγκη της συνεργασίας όλων των αρμόδιων φορέων για την ανάδειξη της χώρας μας σε προορισμό Τουρισμού Υγείας, με στόχο την αναγέννηση της οικονομίας της χώρας και τον επαναπατρισμό του ιατρικού δυναμικού, τονίζει ο Kαθηγητής Δερματολογίας κ. Κωνσταντίνος Κουσκούκης. Σημαντικό ρόλο στο κομμάτι αυτό παίζει και ο Ιαματικός Τουρισμός, για την ανάπτυξη του οποίου ο κ. Κουσκούκης επισημαίνει την ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας αναγνώρισης των ιαματικών πηγών της χώρας και της ανάπτυξης εκεί υποδομών παροχής πιστοποιημένων υπηρεσιών υγείας, ευεξίας και με απώτερο στόχο την «καθιέρωση του τουρισμού των τεσσάρων εποχών».

Κύριε Καθηγητά, είστε Πρόεδρος της Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής. Πείτε μας ποιοι είναι οι σκοποί της Ακαδημίας. 
Η Ελλάδα πρέπει να ανακηρυχθεί παγκοσμίως σε κορυφαίο προορισμό τουρισμού υγείας, ο οποίος εμπεριέχει τον Ιατρικό Τουρισμό, τον Ιαματικό Τουρισμό και τον Τουρισμό Υγείας. Κυρίαρχο μέλημα και όραμά μου είναι η άμεση και διαδραστική συνεργασία σε συντεταγμένη πορεία με όλους τους αρμόδιους φορείς, καθώς η ιδιωτική πρωτοβουλία και οι μεμονωμένες προσπάθειες δεν επαρκούν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη του Τουρισμού Υγείας και ειδικότερα του Ιαματικού και της Ευεξίας ως διεθνούς προορισμού.
Τα Ιδρυτικά Μέλη και τα Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής είναι καταξιωμένες προσωπικότητες διεθνούς κύρους και εμβέλειας, προερχόμενες από τον χώρο των Επιστημών Υγείας, με εμπειρία και καινοτόμες ιδέες για την υλοποίηση των στόχων της Ακαδημίας, χρησιμοποιώντας όλα τα σύγχρονα μέσα της ψηφιακής τεχνολογίας και συμμετέχοντας σε διεθνείς διοργανώσεις, για να καταστεί η Ελλάδα διεθνές κέντρο ευεξίας, ευζωίας και μακροζωίας με θετικό πρόσημο στην οικονομική αναγέννηση της χώρας μας.
Η χώρα μας έχει ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Μπορούμε να προσελκύσουμε ασθενείς, τουρίστες υψηλού επιπέδου κι έτσι να κρατήσουμε στην Ελλάδα τους διεθνώς καταξιωμένους Έλληνες ιατρούς, αντικαθιστώντας το brain drain με το brain gain, καθόσο η αύξηση ασθενών θα επιβάλει τον επαναπατρισμό ιατρικού δυναμικού.
Βασικά εργαλεία για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών είναι και η αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας με τις σύγχρονες εφαρμογές της εικονικής πραγματικότητας (VR) και της τεχνητής νοημοσύνης (ΙΤ).

Ποια είναι τα οφέλη της ιαματικής υδροθεραπείας και της θαλασσοθεραπείας. Πόσο συμβάλουν στην πρόληψη και ποιες είναι οι θεραπευτικές τους μορφές. 
Η Ιαματική Ιατρική μέχρι σήμερα είχε εμπειρική υπόσταση, με τη βοήθεια όμως της επιστημονικής τεκμηρίωσης της θερμικής, της μηχανικής και ειδικότερα της χημικής δράσης των ιαματικών φυσικών πόρων αναδείχθηκε ως μια συμπληρωματική θεραπευτική μέθοδος στο πλαίσιο της Κλασικής Ιατρικής.
Οι θεραπευτικές δράσεις της Ιαματικής Ιατρικής αφορούν παθήσεις του μυοσκελετικού, του νευρικού, του αναπνευστικού, του καρδιαγγειακού, του αιμοποιητικού, του γαστρεντερικού, του ουρολογικού και του ενδοκρινολογικού συστήματος, καθώς και δερματολογικές, ωτορινολαρυγγολογικές, γυναικολογικές, αλλεργικές και περιοδοντικές παθήσεις.
Οι θεραπευτικές εφαρμογές της Ιαματικής Ιατρικής με ιαματικούς φυσικούς πόρους περιλαμβάνουν την Ιαματική Υδροθεραπεία, την Ποσιθεραπεία, την Εισπνοθεραπεία, την Πηλοθεραπεία, την Θαλασσοθεραπεία, τη Σπηλαιοθεραπεία και την Βιομετεωρολογική Θεραπεία και εφαρμόζονται σε ειδικούς διαμορφωμένους χώρους (medispa) με τη βοήθεια ιατρικού προσωπικού.

Η σκέψη ότι η Ιαματική Ιατρική αφορά μόνο την τρίτη ηλικία ευτυχώς παραμερίζεται,  πώς όμως θα καλλιεργήσουμε την κουλτούρα του θερμαλισμού;
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση επιστροφής στα φυσικά θεραπευτικά μέσα για τη φροντίδα της σωματικής, πνευματικής και της ψυχικής υγείας. Η τάση αυτή, στάση ζωής στις βιομηχανικές μεγαλουπόλεις, οδηγεί σε μια στροφή προς τον θεραπευτικό τουρισμό, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, όπου εκσυγχρονίζονται και αναπτύσσονται σημαντικές λουτροπόλεις, στις οποίες υλοποιούνται εξειδικευμένα τουριστικά προγράμματα για ασθενείς αλλά και υγιείς για πρόληψη και συντήρηση της νεανικότητας στο πλαίσιο της μακροζωίας και ευζωίας.
Στην  άνθηση του ιαματικού τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, και η χώρα μας πλέον διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παροχή εξειδικευμένων τουριστικών προσφορών από πλήθος ιαματικών πηγών με εξαιρετικές φυσικοχημικές ιδιότητες σε ευνοϊκότατες κλιματολογικές συνθήκες που συνδυάζονται άνετα με διακοπές. Αυτά τα νέου τύπου τουριστικά πακέτα δεν αφορούν μόνο ηλικιωμένους (baby boomers), αλλά και νέους, δηλαδή όλες τις ηλικίες καθώς και σε παιδιά στα οποία γίνονται προληπτικά ρινικές πλύσεις που γίνονται με στόχο τη ρευστοποίηση και αποβολή της ρινικής βλέννας από την ευσταχιανή σάλπιγγα προς αποφυγήν της ρινικής κώφωσης.

Ποια είναι η θέση της Ελλάδας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι της Ιαματικής Ιατρικής;
Η ίδρυση της Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής με την διοργάνωση έξι πανελλήνιων συνεδρίων και τριών παγκοσμίων συνεδρίων και πολλών διημερίδων και σεμιναρίων αναβίωσε και καθιέρωσε την Ιαματική Ιατρική στον διεθνή χώρο. Η Ακαδημία έλαβε μέρος και στο Διεθνές Συνέδριο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Ιαματικής Ιατρικής το 2015, όπου αναρτήθηκε για πρώτη φορά η ελληνική σημαία και ο υποφαινόμενος προτάθηκε ως Σύμβουλος της Ιαματικής Ιατρικής της Ελλάδος στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO).
Αισιόδοξα είναι και τα μηνύματα τα οποία δίδει το έγγραφο του WHO, που ζητά τη συνεπικουρία μας στη συμπληρωματική θεραπευτική προσέγγιση της ψωρίασης, ασθένειας δυσίατης, με πολλές επιπλοκές και ψυχολογική επιβάρυνση. Στους ασθενείς αυτούς, που ανέρχονται παγκοσμίως στα 100 εκατομμύρια, η Ελλάδα μπορεί να συμβάλει σημαντικά, λόγω της ιαματικής θεραπείας, της πηλοθεραπείας, της βιοκλιματοθεραπείας και της εξαιρετικής της ηλιοφάνειας. 


Η χώρα μας διαθέτει 750 ιαματικές πηγές. Πόσο σύντομα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην αξιοποίηση αυτού του πολύτιμου θησαυρού και τι πρέπει να γίνει;
Η Ελλάδα διαθέτει 750 ιαματικές πηγές ως αναβλύσεις, από τις οποίες οι 126 είναι ενεργές και έχουν αναγνωριστεί μόνο 82.
Η χώρα μας όμως έχει και μια τεράστια ακτογραμμή, όπου μπορούν να αναπτυχθούν απεριόριστα Κέντρα Θαλασσοθεραπείας, ικανά να προσφέρουν θεραπείες Ιαματικής Ιατρικής. Επιβάλλεται η χάραξη νέας στρατηγικής από την Πολιτεία, αφενός για την επίσπευση των διαδικασιών εφαρμογής των νόμων, αφετέρου για τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών παροχής πιστοποιημένων υπηρεσιών υγείας, ευεξίας και αντιγήρανσης με στόχο την προώθηση και καθιέρωση του τουρισμού των τεσσάρων εποχών.
Το Υπουργείο Τουρισμού μετά την έκδοση των Υπουργικών Αποφάσεων για τις προδιαγραφές λειτουργίας των Κέντρων Ιαματικής Θεραπείας και Κέντρων Θαλασσοθεραπείας έχει δρομολογήσει μαζί με χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ, τον νέο αναπτυξιακό νόμο για τις στρατηγικές επενδύσεις και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ενώ πρέπει να προβεί στην έκδοση του Π.Δ. για την προστασία των ιαματικών πηγών και στην εκπόνηση νέου χωροταξικού σχεδιασμού για να επιτευχθεί η πολυπόθητη και πολλά υποσχόμενη βιώσιμη ανάπτυξη. Επιβάλλεται επίσης η πανεπιστημιακή καταξίωση της Συμπληρωματικής Ιατρικής με την ένταξή της υπό μορφή επιλεγομένου μαθήματος στην προπτυχιακή εκπαίδευση, αλλά και με την ένταξή της ως εξειδίκευση καθώς και στη μεταπτυχιακή εκπαίδευση, με τη μορφή ΜΠΣ και Ε-Learning.

Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας στον Τουρισμό Υγείας;
Υπάρχουν οι βασικοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά και να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές ισχύος της εθνικής προσπάθειας για την ενίσχυση του Τουρισμού Υγείας στην Ελλάδα. Η φυσική, ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά μας, το κλίμα, η έντονη διαφοροποίηση του φυσικού περιβάλλοντος, η υψηλή επισκεψιμότητα της χώρας μας ως τουριστικού προορισμού, ο τρόπος ζωής και διατροφής των κατοίκων της πατρίδας μας αποτελούν ορισμένα μόνο παραδείγματα. Ο Τουρισμός Υγείας αποτελεί έναν ταχέως αναπτυσσόμενο κλάδο διεθνώς κατά τα τελευταία 15 χρόνια. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι ο Τουρισμός Υγείας έδωσε την ευκαιρία σε χώρες εντελώς διαφορετικού προφίλ να εξελιχθούν σε σημαντικούς ιατρικούς προορισμούς. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα του τουρισμού. Μία τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να σημάνει έναν μεγάλο κύκλο εργασιών που θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση της ανεργίας και την ανακούφιση της οικονομίας. 

Τι έσοδα θα μπορούσε να φέρει στην Ελλάδα η αξιοποίηση του σύνθετου τουριστικού προϊόντος του Τουρισμού Υγείας;
Η χώρα μας διεκδικεί με αξιώσεις ένα σημαντικό κομμάτι από την αγορά του Ιατρικού Τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, η Ελλάδα κατέχει μόλις το 3% του Ιατρικού Τουρισμού, όταν η Τουρκία, η Πολωνία και η Τσεχία κατέχουν το 13% και το Βέλγιο το 8%.
Η νέα άνθηση του τουρισμού υγείας στα 830 εκατ. ταξιδιωτών υγείας διεθνώς επιβάλλει στη χώρα μας την ανάγκη να λάβει μεγαλύτερο μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς από τα 4.1 εκατ. με τζίρο 60 δις. ετησίως με άνοδο 6,5% το 2022 και με αυξητική τάση, ενώ ο παγκόσμιος τζίρος του τουρισμού ευεξίας προσεγγίζει τα 4,32 δις. δολάρια σύμφωνα με το Global Wellness Institute, από τα 3.2 τρις. συνολικά έσοδα του τουρισμού.
Οι τομείς πάνω στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί ο Ιατρικός Τουρισμός στη χώρα μας είναι η περίθαλψη, νοσηλεία και η αποκατάσταση χειρουργικών και παθολογικών παθήσεων με αιχμή του δόρατος την εξωσωματική γονιμοποίηση λόγων ευνοϊκών νομικών συνθηκών, η αιμοκάθαρση, η αισθητική δερματολογία και η πλαστική χειρουργική, η οφθαλμολογία κ.α.
150.000 ασφαλισμένοι μπορούν να επισκεφθούν τις ιαματικές πηγές της χώρας μας, με αισιόδοξο τζίρο 1 δις. €, δεδομένης της χρηματοδότησης των ταξιδιών των ξένων από τα ασφαλιστικά τους ταμεία σε θερμαλιστικά κέντρα ιαματικής (Health Resort), σε συνδυασμό πάντα με όλες τις εναλλακτικές μορφές του θεματικού τουρισμού, δίνοντας προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν.
Οι ιαματικές θεραπείες επαναλαμβάνονται ανά έξι μήνες και για 21 ημέρες, καθιστώντας τους ασθενείς αναγκαστικά repeaters και επί πρόσθετα και με τους συνοδούς τους και συνήθως ανωτέρου εισοδηματικού επιπέδου για να έχουμε ποιοτικό και όχι μαζικό τουρισμό τεσσάρων εποχών.

Είστε Πρόεδρος της Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής και Πρόεδρος της Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής και Συμπληρωματικής Ιατρικής. Πώς συνδυάζονται οι αρχές και οι στόχοι αυτών των Ακαδημιών; 
Η διά βίου ενασχόλησή μου με την Ιαματική Ιατρική αποτελεί τη δεύτερή μου φύση ως κλασικού ιατρού και συνάδει απόλυτα με την ολιστική προσέγγιση του Ιπποκράτη για την εφαρμογή των συμπληρωματικών θεραπευτικών μεθόδων με ιαματικούς φυσικούς πόρους, τη βοτανοθεραπεία και τη βιομετεωρολογική θεραπεία για την αποκατάσταση, πρόληψη και διατήρηση της σωματικής, της ψυχικής και της πνευματικής υγείας.
Είμαι υπέρμαχος της Ιαματικής Ιατρικής και της βιοενεργειακής κινέζικης ιατρικής, που απηχούν ολιστικές απόψεις και αλληλεπιδρούν με τις αρχές τις παραδοσιακής κινεζικής και συμπληρωματικής ιατρικής, ενώ είμαι και θιασώτης της βιωματικής εκπαίδευσης.
Ασχολούμαι με τις συμπληρωματικές θεραπευτικές μεθόδους πολλά χρόνια, εκπαιδευτικά και επαγγελματικά, προσπαθώντας να αναδείξω την αξία τους στην Ιπποκράτεια και Κινέζικη Ιατρική, ώστε οι γιατροί να βοηθούν τους ασθενείς τους και με συμπληρωματικές θεραπευτικές μεθόδους, πάντα υπό το πρίσμα της Κλασικής Ιατρικής, η οποία είναι μοναδική και ενιαία.

 Ως Αντιπρόεδρος του Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών, αναλύστε τις απόψεις σας για την ίδρυση αυτού του Παγκόσμιου Φορέα Τουρισμού Υγείας.
Κατ’ αρχάς επιβραβεύω ως ύψιστη επιτυχία τη σύλληψη της ιδέας και την πρωτοβουλία της υλοποίησης του Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών καθώς και του Διεθνούς Κέντρου Τουρισμού Υγείας από τον Περιφερειάρχη κ. Πατούλη, Πρόεδρο του ΙΣΑ και της Elitour, καθώς θεωρώ επιτακτική την ανάγκη απόλυτης σύμπλευσης όλων των stakeholders με τη χαραχθείσα εθνική στρατηγική του.
Η δυναμική του Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών αποτυπώθηκε στη διοργάνωση των συνεδρίων του σε Αμερική, Καναδά, Ευρώπη και Αυστραλία και καταγράφηκε στη μνήμη των ενδιαφερομένων επιστημόνων και επιχειρηματιών ως πρεσβευτών του Ελληνικού πρωτοποριακού αυτού εγχειρήματος.
Επιβάλλεται να συνδράμουμε όλοι με σταθερά και ουσιαστικά βήματα και με αμοιβαίο σεβασμό, ώστε η Ελλάδα να προβάλλεται ολοκληρωμένα και στοχευμένα για να αποκτήσει ισχυρό brand name για τον Τουρισμό Υγείας στον παγκόσμιο χάρτη της νέας αυτής αγοράς. Το γεγονός αυτό αποτελεί αντικειμενικό στόχο της Elitour με τη στοχευμένη πολιτική σε συνεργασία με την Enterprise Greece και την Τράπεζα Ευρωπαϊκών Επενδύσεων (E.B.R.D) για την προβολή της αναπτυξιακής δυναμικής της χώρας.

Είστε συγγραφέας 12 βιβλίων, μεταξύ των οποίων «Τουρισμός Υγείας – Ιαματικός Τουρισμός – Θερμαλισμός, Προοπτικές ανάπτυξης του Θερμαλισμού στην Ελλάδα» και του συγγράμματος «Ιαματική Ιατρική – Συμπληρωματικές Θεραπείες». Μιλήστε μας για αυτά.
Σκοπός της συγγραφής του βιβλίου «Τουρισμός Υγείας – Ιαματικός Τουρισμός – Θερμαλισμός, Προοπτικές ανάπτυξης του Θερμαλισμού στην Ελλάδα» υπήρξε η ανάγκη προσδιορισμού του φαινομένου του Τουρισμού Yγείας και η διεξοδικότερη ανάλυση των ζητημάτων που σχετίζονται αφενός με τον Ιαματικό Τουρισμό - Θερμαλισμό και αφετέρου με τον Ιατρικό Τουρισμό, με στόχο την καλύτερη ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τις ενδεδειγμένες χρήσεις των ιαματικών φυσικών πόρων, την παρουσίαση των κυριότερων χημικών στοιχείων που περιέχονται στα μεταλλικά νερά και όλες τις σύγχρονες μορφές υδροθεραπείας. 
Το σύγγραμμα «Ιαματική Ιατρική – Συμπληρωματικές Θεραπείες» έγινε με τη συνεργασία καθηγητών και έγκριτων και καταξιωμένων ιατρών πολλών ειδικοτήτων, με την επιστημονική τεκμηρίωση της μηχανικής, θερμικής, χημικής, βιολογικής και ανοσολογικής δράσης των εμπεριεχομένων στους ιαματικούς φυσικούς πόρους ιχνοστοιχείων.

 Είστε και πτυχιούχος Νομικής. Πείτε μας πώς ταιριάζουν αυτές οι ειδικότητες;
Σπούδασα Nομική στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1974-78 γιατί ήθελα να είμαι ενεργός και καλά πληροφορημένος πολίτης με γνώσεις που με βοήθησαν αργότερα στην πολιτική μου καριέρα ως Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, ως Αντιπρύτανη του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου και ως υποψηφίου Βουλευτή. Τις εμπειρίες αυτές αξιοποιώ στις δύο Ακαδημίες όπου εξελέγην Πρόεδρος καθόσο απαιτούνται ειδικότερες γνώσεις για τα γνωστικά αντικείμενα των προσφάτως αναγνωρισμένων γνωστικών αντικειμένων της ιαματικής ιατρικής Κοινή Υπουργική Απόφαση Υπουργών Υγείας ΑΔΑ..Ψ716465ΦΥΟ-Γ94/14-12-22 και κινέζικης ιατρικής ΑΔΑ..9ΒΤΔ465ΘΥΟ-ΠΚΘ/14-10-22.  

 Τι θα προτείνατε για την ανάπτυξη του Τουρισμού Υγείας στην Ελλάδα; 
Προτείνω συγκεκριμένες δράσεις και στρατηγικές ανάπτυξης:
Να καθοριστεί εθνική στρατηγική για την ανταγωνιστική τοποθέτηση της Ελλάδας στην παγκόσμια αγορά του Τουρισμού Υγείας.
Να δημιουργηθεί ένα ισχυρό brand και φήμη της Ελλάδας ως ελκυστικού προορισμού Τουρισμού Υγείας.
Να καθιερωθούν σύγχρονες πρακτικές στη διασφάλιση ποιότητας, στην αδειοδότηση και το πλαίσιο ελέγχων, ιδίως στην εξωνοσοκομειακή περίθαλψη.
Να αξιοποιηθούν τα διεθνή δίκτυα και να προσεγγιστούν ασφαλιστικά ταμεία για την προσέλκυση ασθενών.
Να αναπτυχθεί το μητρώο ιαματικών πηγών.
Να εκδοθεί Π.Δ. για καθορισμό ζωνών προστασίας των ιαματικών φυσικών πόρων. 
Να καθιερωθούν κριτήρια για την κατηγοριοποίηση των Medispa σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. 
Να καθοριστεί φορέας πιστοποίησης ISO. 
Να υπάρξουν προγράμματα εκπαίδευσης και εξειδίκευσης προσωπικού με τη δημιουργία εκπαιδευτικών δομών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. 
Το Παγκόσμιο Ιπποκράτειο Ινστιτούτο Ιατρών, ο ΙΣΑ, το Διεθνές Κέντρο Τουρισμού Υγείας και η Elitour θα πρέπει να συνεχίσουν τις σημαντικές δράσεις και επαφές με την απανταχού ελληνική ομογένεια, με στόχο την ανάδειξη της χώρας μας ως διεθνώς αναγνωρισμένο προορισμό Ιατρικού Τουρισμού Υγείας, με αδιαμφισβήτητα οφέλη από την ανάπτυξη του Τουρισμού Υγείας.

Κύριε καθηγητά, ποιοι είναι οι στόχοι σας και ποιο είναι το όραμά σας από την πολυετή σας εμπειρία ως Δασκάλου και Πολιτευτή;
Στόχος μου είναι να αναδείξουμε την Ελλάδα σε κορυφαίο προορισμό Τουρισμού Υγείας, 12 μήνες το χρόνο, και να προσελκύσουμε επενδύσεις που θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και νέα εισοδήματα σε μια χώρα που δοκιμάζεται από μια τεράστια οικονομική και πανδημική κρίση.

Όραμά μου είναι να αναδείξουμε και να καθιερώσουμε διεθνώς, εμείς οι Έλληνες Ιατροί που έχουμε στο DNA μας την Ιατρική ως απόγονοι του Ιπποκράτη, το «ωφελείν, μη βλάπτειν», όπως περιγράφουμε στο πρόσφατο σύγγραμμα «Από τον Ιπποκράτη στον Ασκληπιό και επέκεινα». Αυτό το αξίωμα ακράδαντα πιστεύω και διακονώ, παράλληλα με το δόγμα της μακροζωίας και της ευζωίας, εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές του Meditation και όχι μόνο του Medication, στο εξαίρετο και μοναδικό βιοκλίμα της Ελλάδας, με συνεργατικά σχήματα Medical Tourism Clusters και Thermal Clusters αντιγήρανσης και πρόληψης. 
Πρέπει να καταστήσουμε τη χώρα μας παγκόσμιο Health Resort και MediSpa, δίνοντας υψηλή προστιθέμενη αξία στο σύνθετο τουριστικό προϊόν. Θεωρώ τέλος ότι πρέπει να ζούμε και όχι απλά να υπάρχουμε, το σήμερα αξίζει 2 αύριο και να συνεργαζόμαστε με άτομα που είναι πομποί και δέκτες συγχρόνως ιδεών και βιοενέργειας, τα οποία αντιπροσωπεύουν το «Think and do tank» και όχι απλά το «Think tank» σκεπτόμενος πάντα ότι οι άνθρωποι αναδεικνύονται δια μέσου των έργων τους ως μία συνέκφραση όλων των προσπαθειών τους υπό την αλουγρίδα του οικουμενικού πνεύματος.

Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Τρίτη, 20/02/2024 - 16:27

Έμφραγμα του μυοκαρδίου: Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε;

 

Το έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι μία σοβαρή απειλή, καθώς όταν συμβεί, το αίμα δεν φτάνει στον μυ της καρδιάς, λόγω της απόφραξης των αρτηριών που τροφοδοτούν το μυοκάρδιο, προκαλώντας έτσι νέκρωση των τοιχωμάτων που μπορεί να οδηγήσει σε ανακοπή. Η απόφραξη συνήθως οφείλεται στη συσσώρευση λίπους, χοληστερόλης και άλλων ουσιών στο τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων που δημιουργούν τις ονομαζόμενες αθηρωματικές πλάκες.

«Tο έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες θανάτου και αναπηρίας παγκοσμίως. Η νοσηρότητα από την ασθένεια αυτή παρουσιάζει συχνότητα 195,3 περιστατικών ανά 100.000 άτομα για τους άνδρες και 115 περιστατικά ανά 100.000 για τις γυναίκες. Τα τελευταία δέκα χρόνια, παρατηρήθηκε μείωση της θνητότητας και του αριθμού των επιπλοκών που συνδέονται με το έμφραγμα του μυοκαρδίου, λόγω εξέλιξης της καρδιολογικής επιστήμης και των ιατροτεχνολογικών μέσων», αναφέρει ο κ. Εμμανουήλ Καλλιέρης Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας, Fellow Κολλεγίου Καρδιολόγων των Η.Π.Α., Διευθυντής Εντατικής Μονάδας Εμφραγμάτων στο Metropolitan Hospital.

Ο κ. Καλλιέρης, στη συνέχεια, απαντά σε όλα όσα θα θέλαμε να μάθουμε για το τόσο σοβαρό και απειλητικό για τη ζωή συμβάν:

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου;

Οι συχνότερες αιτίες για την εμφάνισή του είναι:

  • Η ηλικία, όσο αυξάνεται η ηλικία, αυξάνεται και ο κίνδυνος για έμφραγμα του μυοκαρδίου
  • Το φύλο, οι άνδρες νοσούν συχνότερα από τις γυναίκες
  • Το κάπνισμα
  • Η κατανάλωση αλκοόλ
  • Η καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης
  • Η δυσλιπιδαιμία
  • Η υπέρταση
  • Η κοιλιακή παχυσαρκία
  • Ο σακχαρώδης διαβήτης
  • Το άγχος

Ποιος είναι ο μηχανισμός του εμφράγματος;

Το έμφραγμα μπορεί να οφείλεται στην 1) ρήξη αθηρωματικής πλάκας και στον σχηματισμό θρόμβου εντός του αγγείου ή 2) στην μειωμένη προσφορά οξυγόνου στην καρδιά λόγω μεγάλης απόφραξης, μεγαλύτερη του 75% του αγγείου ενός η περισσότερων.

Πότε προκαλείται;

«Το έμφραγμα του μυοκαρδίου προκαλείται όταν μια αρτηρία της καρδίας, γνωστή και ως στεφανιαία αρτηρία, αποκλείεται λόγω απόφραξης. Συνεπώς, ο καρδιακός μυς, ο οποίος εξαρτάται από την παροχή οξυγόνου για να λειτουργήσει, παραμένει χωρίς αυτό το ζωτικό στοιχείο της αιμάτωσης.

Ο βασικός λόγος για αυτή την απόφραξη είναι η αθηρωματική πλάκα, η οποία δημιουργείται μέσω μιας πολύπλοκης διαδικασίας που προκαλείται από διάφορους παράγοντες. Ωστόσο, ο κύριος παράγοντας παραμένει το υψηλό επίπεδο της απολιποπρωεΐνης Β (apo-B) και υψηλής (LDL), γνωστή ως “κακή χοληστερόλη”», συμπληρώνει ο ειδικός.

Τι προκαλείται στον οργανισμό όταν παθαίνει έμφραγμα του μυοκαρδίου;

«Η διαδικασία αρχίζει με μια μικρή τυχαία βλάβη σε ένα σημείο του αρτηριακού δικτύου. Σε αυτό το σημείο, συσσωρεύονται λιποπρωτεΐνες στον εσωτερικό χιτώνα της στεφανιαίας αρτηρίας (οι αρτηρίες αποτελούνται από τρεις στρώσεις: τον εσωτερικό, τον μέσο και τον εξωτερικό χιτώνα), οι οποίες προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση, κατά την οποία εντοπίζονται ειδικά κύτταρα, γνωστά ως μακροφάγα, τα οποία, όταν περιέχουν χοληστερόλη, αποκαλούνται αφρώδη (foam cells).

Καθώς η διαδικασία συνεχίζεται, παρατηρείται πάχυνση του εσωτερικού χιτώνα και διατρέχει τον κίνδυνο της νέκρωσης με απειλητικές επιπτώσεις για την υγεία του ασθενούς όταν το αποφράξει πλήρως. Παράλληλα, η εναπόθεση κολλαγόνου στην περιοχή περικλείει τη ζημιά σε μια “ινώδη κάψα”, η οποία σταδιακά αποκαλύπτεται. Καθώς η διαδικασία της αθηρωματικής πλάκας συνεχίζεται, το αγγείο αλλάζει σε μέγεθος, συνήθως αυξάνεται στη διάμετρό του, διατηρώντας τουλάχιστον στα αρχικά στάδια τη σταθερή διάμετρο του αγγείου.

Καθώς η αθηρωματική πλάκα αυξάνεται και η διάμετρος του αγγείου μειώνεται σταδιακά, τότε εμφανίζονται συμπτώματα στηθάγχης, είτε σε σταθερή μορφή (ο πόνος στο στήθος εμφανίζεται κατά τη διάρκεια κάποιας δραστηριότητας), είτε σε ασταθή μορφή (ο πόνος στο στήθος εμφανίζεται ακόμη και σε κατάσταση ξεκούρασης).

Όταν όμως η ινώδης κάψα υποστεί ρήξη, τότε δημιουργείται ξαφνικά ένας θρόμβος μέσα στη στεφανιαία αρτηρία, με αποτέλεσμα η ροή του αίματος να επιβραδύνει σημαντικά ή να σταματήσει εντελώς εάν ο θρόμβος καλύψει όλο τον αυλό της στεφανιαίας αρτηρίας. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται έμφραγμα του μυοκαρδίου», εξηγεί ο κ. Καλλιέρης.

Μπορεί να προκληθεί έμφραγμα και από άλλη αιτία;

Εμφράγματα μπορεί να εμφανιστούν και σε περιπτώσεις ασθενών με ανεπαρκή ποσότητα οξυγόνου στον οργανισμό εξαιτίας παθολογικών παθήσεων, όπως η αναιμία ή η καρδιακή ανεπάρκεια, σπασμό λόγω στρες ή από τη  χρήση ναρκωτικών.

Ποια είναι τα συμπτώματα του εμφράγματος του μυοκαρδίου;

«Το κλασικό σύμπτωμα του εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι ο πόνος στο στήθος, ο οποίος συνήθως περιγράφεται ως συσφικτικός ή διαξιφιστικός και δίνει την αίσθηση του βάρους στον ασθενή. Ωστόσο, ο πόνος μπορεί να παρουσιαστεί και ως απλό κάψιμο ή αίσθημα μουδιάσματος. Συνήθως εκδηλώνεται στην οπισθοστερνική περιοχή, δηλαδή στη μέση του θώρακα, ίσως ελαφρά προς τα αριστερά και μπορεί να αντανακλά και στον αριστερό βραχίονα (εσωτερική επιφάνεια), αριστερό λαιμό, αριστερή κάτω γνάθο ή πίσω στην πλάτη, άλλα και πόνος στο στομάχι (επιγαστράλγια).

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι ο πόνος στο στήθος δεν αποτελεί απαραίτητα ένδειξη εμφράγματος του μυοκαρδίου. Μπορεί να οφείλεται και σε άλλα προβλήματα όπως: σταθερή ή ασταθής στηθάγχη (που υποδεικνύει περιορισμένη ροή αίματος στην καρδιά, αλλά όχι απόλυτη απόφραξη) νόσους στους πνεύμονες, προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα ή μυοσκελετικά ζητήματα. Συνήθως, συνοδεύεται από εφίδρωση, δύσπνοια, και αίσθημα κόπωσης και ο ασθενής μπορεί να λιποθυμήσει», τονίζει ο κ. Καλλιέρης.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση του εμφράγματος βασίζεται στην κλινική εικόνα, σε εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις. Μπορεί να γίνει διάγνωση μόνο με βάση το ιστορικό του ασθενούς, το ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) και με βιοχημικό έλεγχο τροπονίνης. Σημαντικό ρόλο παίζουν τα συμπτώματα του ασθενούς, η διάρκειά τους, οι παράγοντες που επηρέασαν τον πόνο και σε ποιο σημείο εντοπίζεται, καθώς και ενδεχόμενα συνοδά συμπτώματα όπως πυρετός, δύσπνοια, εμετοί.

Ποιες είναι οι εργαστηριακές εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου;

«Όπως προαναφέραμε, το ΗΚΓ αποτελεί εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για τη διάγνωση, καθώς απεικονίζει την κύρια αλλοίωση που προκαλεί το έμφραγμα, δηλαδή την ανύψωση της γραμμής ST. Επιπλέον, οι εργαστηριακές αναλύσεις των τροπονινών αποτελούν αξιόπιστο τρόπο αναγνώρισης του εμφράγματος. Σε συνέχεια, οι ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου, βάσει των ευρημάτων του ΗΚΓ και των εργαστηριακών εξετάσεων, πρέπει να μεταφερθούν άμεσα σε εντατική μονάδα εμφραγμάτων και στεφανιογραφία για να αποκατασταθεί η απόφραξη της αρτηρίας. Επιπλέον, εξετάσεις που μπορεί να βοηθήσουν στη διαφοροδιάγνωση ενοχλημάτων στηθάγχης, είναι το υπερηχοκαρδιογράφημα, η αξονική τομογραφία αγγείων (αναίμακτη στεφανιογραφία) και η μαγνητική τομογραφία της καρδιάς», προσθέτει.

Τι πρέπει να κάνει κάποιος που έχει υποστεί έμφραγμα πριν πάει στο νοσοκομείο;

Καθώς περνά ο χρόνος από τη η στιγμή της διακοπής της παροχής αίματος προς ένα τμήμα του μυοκαρδίου, οι επιπτώσεις του εμφράγματος γίνονται ολοένα και πιο δυσμενείς για τον ασθενή. Γι' αυτό, είναι σημαντικό να ξεκινά η αντιμετώπιση του εμφράγματος πριν ο ασθενής φτάσει στο νοσοκομείο, όπου και όταν είναι δυνατόν. Είναι εξίσου σημαντικό ο γενικός πληθυσμός να είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα συμπτώματα του εμφράγματος και να ζητήσει βοήθεια, ή ακόμη και να υπάρχουν άτομα στην κοινότητα που μπορούν να προσφέρουν καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ).

Τι πρέπει να κάνει κάποιος μετά από έμφραγμα;

«Το πλέον σημαντικό μέτρο μετά από ένα έμφραγμα είναι η πρόληψη και η αποτροπή ενός δεύτερου περιστατικού, καθώς οι αιτίες που προκάλεσαν το πρώτο επεισόδιο συνεχίζουν να υπάρχουν.

Ένα χρήσιμο βήμα που μπορεί να κάνει ο ασθενής είναι να αναγνωρίσει τους προσωπικούς του παράγοντες κινδύνου και στη συνέχεια, να προβεί σε αλλαγές στον τρόπο ζωής του βήμα-βήμα.

Κάποια συνήθη μέτρα πρόληψης του εμφράγματος περιλαμβάνουν:

  • Διακοπή του καπνίσματος
  • Μείωση των επιπέδων χοληστερίνης
  • Μείωση των επιπέδων υψηλής πίεσης
  • Αντιμετώπιση του διαβήτη (διατήρηση των επιπέδων σακχάρου εντός φυσιολογικών ορίων)
  • Τακτική καρδιαγγειακή άσκηση
  • Αλλαγή σε υγιεινή διατροφή
  • Μείωση του περιττού βάρους
  • Κατανάλωση αλκοόλ σε περιορισμένες ποσότητες
  • Μείωση και πρόληψη του άγχους (στρες)

Είναι επιτακτικό να λαμβάνει με συνέπεια την φαρμακευτική αγωγή, ώστε να προστατέψει την καρδιά, να κάνει τακτικό καρδιολογικό έλεγχο και εξετάσεις αίματος. Είναι, επίσης, σημαντικό να μην πέσει στην αδράνεια, αλλά ούτε και να το παρακάνει υπό τον φόβο εμφάνισης ενός νέου επεισοδίου. Το καλύτερο είναι να συμβουλεύεστε τον καρδιολόγο σας και να δράσετε σύμφωνα με τις οδηγίες του», καταλήγει ο κ. Καλλιέρης.

*Το Metropolitan Hospital διαθέτει μια σύγχρονη, πλήρως εξοπλισμένη και άρτια οργανωμένη Καρδιολογική Μονάδα που ανταγωνίζεται τα κορυφαία καρδιολογικά κέντρα του εξωτερικού. Η Καρδιολογική κλινική έχει λάβει πιστοποίηση σύμφωνα με το πρότυπο ISO και έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινότητας, δεδομένου ότι 24 και πλέον χρόνια αποδεικνύει την υψηλή επιστημονική επάρκειά της στην περίθαλψη και θεραπεία ασθενών με δύσκολα και πολύπλοκα καρδιολογικά προβλήματα. Το εξαιρετικό επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό και η χρήση προηγμένης τεχνολογίας εξοπλισμού, καθώς και η Καρδιολογική Κλινική είναι πάντοτε διαθέσιμα για την αντιμετώπιση οποιουδήποτε καρδιολογικού περιστατικού, είτε αυτό είναι απρόοπτο είτε μακροχρόνιο, όλο το 24ωρο.

 

 

Μπορεί κάποιος να «κολλήσει» Αλτσχάιμερ; Νέα μελέτη λέει πως γίνεται - Σε ποιες (σπάνιες) περιπτώσεις

Μπορεί κάποιος να «κολλήσει» Αλτσχάιμερ; Νέα μελέτη λέει πως γίνεται - Σε ποιες (σπάνιες) περιπτώσεις

Πέμπτη, 08/02/2024 - 12:37

Σύμφωνα με νέα μελέτη τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύει ο Guardian, η νόσος Αλτσχάιμερ είναι πιθανό να «κολλήσει» μεταξύ ανθρώπων, σε σπάνια ιατρικά «ατυχήματα».

Οι ειδικοί τονίζουν ότι, εξακολουθούν να μην υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι, το Αλτσχάιμερ, μπορεί να μεταδοθεί μεταξύ ανθρώπων κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων ή της ρουτίνας τους.

Όπως αναφέρεται, παρότι πρόκειται για ιατρική πρακτική που δε χρησιμοποιείται πια, περιορισμένος αριθμός ανθρώπων που έλαβαν ανθρώπινη αυξητική ορμόνη από τους υποφυσιακούς αδένες αποθανόντων δοτών, προχώρησαν στην εμφάνιση πρώιμης έναρξης της νόσου Αλτσχάιμερ. Πιθανότατα αυτό συνέβη επειδή, οι ορμόνες που χρησιμοποιήθηκαν, έφεραν πρωτεΐνες που μετέδωσαν τη νόσο στον εγκέφαλο. Όπως, ωστόσο, επισήμανε ο καθηγητής, συν-συγγραφέας της μελέτης και διευθυντής της Μονάδας Prion του MRC, John Collinge, «δεν υπονοούμε επ’ ουδενί ότι μπορεί κανείς να κολλήσει Αλτσχάιμερ. Δεν είναι μεταδοτική νόσος με την έννοια που είναι οι ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις. Τα ευρήματα αφορούν αποκλειστικά σε ανθρώπους που κατά λάθος, εμβολιάστηκαν με ανθρώπινο ιστό ή εκχυλίσματα ανθρώπινου ιστού που περιέχουν τις εν λόγω πρωτεΐνες. Πρόκειται, ευτυχώς, για εξαιρετικά σπάνιες και ασυνήθιστες περιπτώσεις».

Ποιες είναι οι νόσοι Πράιον

Η ερευνητική ομάδα σημειώνει ότι, τα αποτελέσματα, ενισχύουν τη θεωρία πως, το Αλτσχάιμερ, έχει ομοιότητες με τις νόσους Πράιον (μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες), μεταξύ άλλων και στον μηχανισμό με τον οποίο οι εμπλεκόμενες πρωτεΐνες εξαπλώνονται στον εγκέφαλο.

Στις νόσους Πράιον, περιλαμβάνονται, η νόσος Creutzfeldt-Jakob (CJD), η ασθένεια kuru και η BSE (νόσος τρελών αγελάδων) ενώ προκαλούνται από κακοδιπλωμένες πρωτεΐνες που πολλαπλασιάζονται στον εγκέφαλο. Αυτές οι ασθένειες εμφανίζονται συνήθως αυθόρμητα, ωστόσο σπανιότερα μπορεί να προκύψουν από γενετική μετάλλαξη ή να μεταδοθούν μέσω μολυσμένου εγκεφαλικού ή νευρικού ιστού. Ο Collinge και οι συνεργάτες του αναφέρουν στο περιοδικό Nature Medicine, πως, μεταξύ 1959 και 1985, τουλάχιστον 1.848 ασθενείς στη Βρετανία έλαβαν ανθρώπινη αυξητική ορμόνη που εξήχθη από τους υποφυσιακούς αδένες αποθανόντων.

Η εν λόγω πρακτική, ωστόσο, απαγορεύτηκε το 1985, αφού προέκυψε ότι ορισμένοι ασθενείς πέθαναν στη συνέχεια από Creutzfeldt-Jakob, έχοντας μολυνθεί από ορμόνες που έφεραν τις πρωτεΐνες της νόσου.

Από τις 80 τέτοιες περιπτώσεις σε κάποιους ασθενείς διαπιστώθηκε, μετά θάνατον, ότι έφεραν στον εγκέφαλό τους μια πρωτεΐνη που ονομάζεται αμυλοειδές-β, που αποτελεί και χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ. Δεν ήταν σαφές ότι αν θα είχαν αναπτύξει συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ, ωστόσο άλλες έρευνες έδειξαν ότι, το αμυλοειδές-β, βρισκόταν σε ορισμένες από τις παρτίδες ορμονών. Οι εν λόγω ορμόνες ήταν αυτές που, με τη χορήγησή τους σε ποντίκια, προκάλεσαν νόσο παρόμοια με το Αλτσχάιμερ.

Τα ευρήματα αφορούσαν και τους 8 ασθενείς που παραπέμφθηκαν στην Εθνική Κλινική Prion μεταξύ 2017 και 2022. Όλοι τους έλαβαν ανθρώπινη αυξητική ορμόνη αποθανόντων, αλλά δεν έπασχαν από Creutzfeldt-Jakob. Πέντε από αυτούς παρουσίασαν συμπτώματα άνοιας τα οποία πληρούσαν τα κλινικά κριτήρια για το Αλτσχάιμερ ενώ, η έναρξη της νόσου παρουσιάστηκε όσο οι ασθενείς ήταν μόλις 38 ετών. Στις μαγνητικές τομογραφίες τριών από τους ασθενείς, τα ευρήματα συμφωνούσαν με τη διάγνωση ενώ, σε δύο περιπτώσεις, οι βιοδείκτες πληρούσαν τα κριτήρια για το Αλτσχάιμερ.

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Τετάρτη, 07/02/2024 - 21:24

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Διάγνωση και Αντιμετώπιση

 

Το Σύνδρομο του Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) – (Irritable Bowel Syndrome - IBS), είναι αρκετά συχνό και παρατηρείται κυρίως στους ενήλικες, σε ποσοστό 10-20% στις δυτικές χώρες, με μεγαλύτερη συχνότητα στο γυναικείο πληθυσμό.
«Είναι γνωστό και ως σπαστική κολίτιδα, μια λειτουργική διαταραχή του εντέρου που χαρακτηρίζεται από απουσία κάποιας οργανικής νόσου, δηλαδή όλες οι εξετάσεις είναι φυσιολογικές, αναφέρει ο κ. Θεοδόσιος Πάρχας Γαστρεντερολόγος, Διευθυντής της Α' Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Metropolitan General.

Συμπτώματα του ΣΕΕ

Τα κυριότερα συμπτώματα είναι τα εξής:

- Επεισόδια κοιλιακού πόνου, ο οποίος συνήθως υποχωρεί με την κένωση
- Μετεωρισμός - Διάταση της κοιλιάς
- Διάρροια, Δυσκοιλιότητα ή εναλλαγές αυτών
- Επιτακτικότητα κένωσης
- Αίσθηση μη πλήρους κένωσης του εντέρου και παρουσία βλέννας στα κόπρανα

Με βάσει τα συμπτώματα διακρίνονται 4 τύποι του συνδρόμου:

- ΣΕΕ με διάρροια
- ΣΕΕ με δυσκοιλιότητα
- Μικτός τύπος με εναλλαγές κενώσεων
- Απροσδιόριστος τύπος όπου τα συμπτώματα ποικίλουν

Παράγοντες που πυροδοτούν επεισόδια έξαρσης του ΣΕΕ

- Χρονικές περίοδοι με έντονο άγχος, έντονη σωματική και ψυχολογική κόπωση
- Επεισόδιο κατάθλιψης
- Στις γυναίκες λόγω των ορμονικών μεταβολών, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται πιο έντονα ορισμένες μέρες της περιόδου
- Η διατροφή, επίσης παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς και η δυσανεξία σε ορισμένες τροφές
- Αρκετά συχνά μπορεί να πρωτοεμφανιστεί και μετά από ένα απλό επεισόδιο γαστρεντερίτιδας και ο ασθενής να ζητά τη βοήθεια του γιατρού γιατί νομίζει ότι έχει κάποιο μικρόβιο.

Ποιες εξετάσεις θα πρέπει να κάνει κάποιος που έχει συμπτώματα;

«Ο ασθενής που παρουσιάζει συμπτώματα στην πρώτη επίσκεψή του στο γιατρό θα υποβληθεί σε κάποιες βασικές εξετάσεις, αιματολογικές ενδεχομένως και κοπράνων.
Εάν υπάρχουν ευρήματα, τότε δεν θα πρόκειται για ΣΕΕ αλλά για κάποια άλλη πάθηση όπου θα χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις.

Κολονοσκόπηση θα πρέπει να γίνεται για τις ηλικίες μεγαλύτερες των 45 ετών καθώς επίσης και σε άτομα με σιδηροπενική αναιμία, μικροσκοπική απώλεια αίματος από το πεπτικό (Mayer κοπράνων), μακροσκοπική απώλεια αίματος από το πεπτικό, σημαντική απώλεια βάρους, επίμονο κοιλιακό άλγος και επίμονες διαταραχές των κενώσεων», διευκρινίζει.

Υπάρχουν εξετάσεις για δυσανεξία σε τροφές;

«Μέχρι σήμερα η μόνη αξιόπιστη εξέταση για δυσανεξία είναι ο έλεγχος για κοιλιοκάκη -δηλαδή δυσανεξία στη γλουτένη- που μπορεί να γίνει μέσω αιματολογικής εξέτασης ή με γαστροσκόπηση και βιοψία από το δωδεκαδάκτυλο.

Η δυσανεξία στη λακτόζη ποικίλει από περιοχή σε περιοχή του κόσμου, και μπορεί το ποσοστό των ατόμων που πάσχουν να κυμαίνεται από μόνο 5% στη Βόρεια Ευρώπη έως 50% στις Μεσογειακές χώρες.

Υπάρχει θεραπεία, τι θα πρέπει να κάνει κάποιος που πάσχει από ΣΣΕ;

«Αρχικά, το άτομο που πάσχει από το Σύνδρομο του Ευερέθιστου Εντέρου, είναι πολύ βασικό να συνειδητοποιήσει ότι δεν κινδυνεύει από κάτι και ότι δεν έχει κάποια ασθένεια.

Καλό είναι, τις περιόδους που είμαστε πιεσμένοι/αγχωμένοι, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τη διατροφή, καθώς ακόμα και ένα κομματάκι σοκολάτας μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Θα πρέπει να παρατηρούμε τι μας πειράζει και τι όχι, γιατί και οι υγιεινές τροφές μπορεί να μας προκαλούν συμπτώματα.

Η καθημερινή άσκηση 15-20 λεπτά την ημέρα βοηθά αρκετά και τέλος θα πρέπει να βρούμε τρόπους να μειώνουμε το άγχος», καταλήγει ο κ. Πάρχας.